Türkiye 14 Mayıs’ta yapılacak genel seçimlere hızla yaklaşırken, “cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ve ittifaklar yasası” siyasi partilerin içindeki demokratik yarışa zarar veriyor. İttifak içindeki siyasi partilerin milletvekili adaylarının, en güçlü siyasi partiden aday olması beklentisi ön plana çıkıyor. Bu da parti içi demokratik yarışı bitirme noktasına getiriyor.
Millet İttifakı (6’lı İttifak) içinde de benzer bir durum yaşanıyor. İttifakın en büyük siyasi partisi CHP listesinden aday olması beklenen diğer siyasi partilerin adaylarına yer vermek adına, 14 Mayıs’taki genel seçimlere yönelik aday belirleme sürecinde ÖN SEÇİM yerine MERKEZ YOKLAMASI yöntemi kullanılacak.
Siyasi ittifak ve seçimlerin yenilenmesi kararını “gerekçe” olarak gösteriyorlar…
Millet İttifakının cumhurbaşkanı adaylığı için CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nda anlaşmasının ardından gözler milletvekili adaylığı listelerine çevrilmişti.
Kemal Kılıçdaroğlu CHP merkez yönetim kurulunu toplayarak milletvekili adaylıklarının belirlenmesinde izlenecek yöntemi belirleyerek, parti tüzüğüne göre seçimlerin yasama yılı tamamlanmadan yenilenmesi ve siyasi ittifaka ihtiyaç duyulması maddesi gereği ön seçim yerine merkez yoklaması yöntemi tercih etme kararı alınmıştı.
Varılan karara göre; ittifakta yer alan diğer partilerle bazı kentlerde ortak listeyle seçime girmeyi planlayan CHP, milletvekili adaylığı için en az beş ayrı seçim bölgesi belirleyecek ve her bölgenin başına bir parti yöneticisi görevlendirilerek, kendi bölgelerinde adaylık başvurularını değerlendirmeleri istenecek.
Millet İttifakı’nda yer alan siyasi partilerin adaylarının CHP listesinden milletvekili adayı olma sürecinin CHP’ye etkisi nasıl olacak?
Milletvekili aday belirleme sürecinin sancılı geçeceği beklenen süreç devam ediyor. CHP listelerinden aday gösterilecek olan diğer partilerin milletvekili aday sayısının 40’ın üzerinde olması bekleniyor. CHP’den milletvekili adayı gösterilecekler arasında en çok DEVA ve Gelecek Partisi üyeleri bulunuyor.
CHP’liler Önseçim İstedi!
CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun milletvekili aday listelerini oluşturmak için parti meclisinden aldığı yetki, parti içinde eleştiriliyor. CHP’den, “Parlamento seçimi de cumhurbaşkanlığı kadar önemli. Adaylar önseçimle belirlenmeli” sesleri yükselmişti.
Ne demişlerdi?
Parti tüzüğünde önseçimin öncelikli olduğu belirtilirken Necati Yılmaz, önseçim için zaman olduğunu belirterek çağrıda bulunmuş, İlhan Cihaner, “Önseçim yapılsaydı daha iyi olurdu” derken daha önce önseçim çağrısı yapan Kani Beko ise depremler nedeniyle yeni durumun ortaya çıktığını belirterek “Israrcı olmak doğru değil” yorumunu yapmıştı.
CHP’nin parti tüzüğünün 52. maddesi:
TBMM üyeliği için adayların belirlenmesinde yöntemler, önseçim, aday yoklaması ve merkez yoklamasıdır. Önseçim ve aday yoklaması, öncelikli yöntemlerdir.
İlhan Cihaner’in Açıklaması
Cumhuriyet’e konuşan eski CHP milletvekili İlhan Cihaner ise adaylar kadar örgütlerin çalışmasının da önemli olacağını belirterek “Parlamento seçimi, Cumhurbaşkanlığı kadar önemli. Öngörülen değişimleri, anayasal ve yasal değişiklikleri yapmak için güçlü bir milletvekili yapısına ihtiyaç var. Bunu yapmanın yolu da örgütü motive edecek bir yöntem belirlemekti. Bu da aslında önseçimdi” şeklinde açıklama yaptı.
Necati Yılmaz’ın Açıklaması:
“Erdoğan önce partisinde sonra ülkede tek adam oldu” diyen Eski CHP milletvekili Necati Yılmaz, halkın lider tarafından belirlenen kişileri seçmeye zorlandığı, bu durumu Kılıçdaroğlu’nun da eleştirdiğini ancak aksi bir uygulama yapmadığını belirtti.
Yılmaz, “Bu işleyiş, seçmene vefa ve partiye sadakat yerine lidere biat anlayışını güçlendirmektedir” dedi. Yılmaz, “Önseçim yapmaya karar verilirse aday listelerinde merkez adaylığı için Siyasal Partiler Yasası ilkelerine göre yeteri kadar sıra ayrılabilir. Merkez yoklaması yöntemi ile toplam aday sayısının yüzde 15’inden fazla aday belirlenemez. Ancak siyasi ittifak ihtiyacının ortaya çıkması halinde Parti Meclisi bu yüzde 15 kotayla bağlı değil” ifadelerini kullandı.
“2018 seçimlerinde tüm milletvekilleri merkez yoklaması ile belirlenmiş ve önseçimle milletvekili seçilenlerin hemen tamamı liste dışı bırakılmıştı. O dönemde listelerde aday gösterilen 600 kişiden hiçbiri bu seçimde aday gösterilemez. Aksi durum tüzüğün ihlali olur. Bir ömür önseçime girmeden değişmez milletvekili olan milletvekillerimiz, genç kadrolara ve yıllardır siyaset yapan parti emekçilerine yer açmalı.”
Kani Beko’nun Açıklaması:
CHP İzmir Milletvekili Kani Beko ise depremlere işaret ederek “Milletvekilleri ve arkadaşlarımız deprem bölgesinde, depremzedelerin yaralarını sarmak için bulundular. Bu aşamada yapılacak şey depremzedelere yardımcı olmak” diye konuştu.
CHP’de PM’nin tam yetki verdiği Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu’nun merkez yoklaması ile adayları belirlemesi bekleniyor. İttifak üyesi partilerden 40 dolayında kişi ise seçilebileceği yerlerden aday gösterilecek.
