Japonya Eski Başbakanı Shinzo Abe, dün Nara’da Konuşma Yaptığı Meydanda Öldürüldü
Ortaya çıkan görüntülerde, saldırganın çok kalabalık olmayan taraftan yaklaşarak Abe’ye arkadan ateş ettiği görülüyor. Saldırgan olaydan hemen sonra kıskıvrak yakalanırken, eski Japonya Başbakanı Shinzo Abe’nin neden ve hangi güçler tarafından öldürülmüş olabileceği masaya yatırılıyor.
Japonya’nın eski başbakanı Shinzo Abe, dün Nara kentinde seçim konuşması yaptığı sırada suikasta uğrayarak vefat etmişti. Bugün ise saldırı anının yeni görüntüleri ortaya çıktı. Görüntülerde el yapımı silahla vurulan Abe’nin ikinci silah sesinin ardından yere yığıldığı, ardından suikastçının hemen yakalandığı ve yere yatırılarak derdest edildiği görülüyor.
Daha önce Japonya Öz Savunma Kuvvetleri (SDF) bünyesinde çalışan 41 yaşındaki Yamagami Tetsuya’nın el yapımı silahından çıkan 2 kurşunla ağır yaralanan Abe, yapılan tüm müdahalelere rağmen kurtarılamayarak hastanede hayatını kaybetti. Shinzo Abe 67 yaşındaydı ve halk tarafından sevilen bir siyasetçiydi.
Abe’nin ölümü Japonya ve dünya kamuoyunda derin bir şok etkisine yol açtı. Saldırının ardından Japon polisi, saldırganın evinde arama başlatarak saldırının nedenini bulmaya çalışıyor. Şüphelinin evinde çok sayıda patlayıcı ve el yapımı silah bulundu.
Şinzo Abe Japonya saatiyle 11:30’da, ülkede Pazar günü yapılacak seçim için çıktığı kampanya çerçevesinde Kyoto yakınlarındaki Nara kentinde konuşma yaparken öldürüldü. Japon NHK televizyonu tarafından çekilen görüntülerde Yamagami’nin iki el ateş ettikten sonra kaçmaya çalışmadığı ve polis tarafından yere yatırılıp etkisiz hale getirildiği görülüyor. Yamagami’nin, Abe’nin arkasına nasıl bu kadar yaklaşabildiği bilinmiyor.
Japon polisi, gazetecilere yaptıkları açıklamada, “Zanlı belirli bir örgüte karşı kin beslediğini ve eski başbakan Şinzo Abe’nin örgütle bağlantısı olduğuna inandığı için cinayeti işlediğini belirtti,” ifadelerini kullandı.
Halkın çok sevdiği bir isim olan Abe, uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybederken, vurulma anına dair yeni görüntüler ortaya çıktı.
Abe’nin saldırı sırasında silahın ateşlenmesiyle birlikte ilk olarak irkildiği görülürken, arkasına bakmasının ardından kurşun vücuduna isabet ediyor. Abe daha sonra yere yığılıyor. O sırada korumaların Abe’nin önüne geçmeye çalıştığı hatta çantayla önünü kapamaya çalıştığı görülse de bu çaba yetersiz kalıyor…
Devlet televizyonu NHK, Abe’nin yerde kanlar içinde kaldığı görüntüleri paylaşırken görgü tanıkları da yaşananları anlattı. NHK’ye konuşan bir kadın, “Konuşma yapıyordu ve adam arkadan geldi. İlk silah sesi bir oyuncak gibi geldi. Yere düşmedi ama büyük bir patlama oldu. İkinci el ateş ise daha görünürdü ve duman çıkmıştı. İkinci el ateşten sonra yere düştü ve korumalar etrafını sardı. Ona kalp masajı yaptılar” dedi.
Saldırganın kullandığı el yapımı silahın görüntüleri Japon medyasında yer aldı. Görüntülerde, ilk atışta duman çıktığı ve ikinci atışta Abe’nin vurulduğu görülüyor. Olayın ardından hastaneye kaldırılan Abe, tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı.
Olayın ardından Japonya’da Başbakan Fumio Kişida ve tüm kabine üyeleri kampanya için çıktıkları illerden hızla Tokyo’ya geri döndüler ve Tokyo’da bir kriz masası kuruldu.
Shinzo Abe, Japonya’yı yöneten Liberal Demokratik Parti’de ağırlığı olan bir isimdi. Kendisi aday olmasa da diğer adayları destekliyordu. Abe, 8 yıl süren başbakanlık sürecinin ardından görevden ayrılmıştı. Seçimlerde aday olmamasına rağmen parti politikasına yön veren isimlerin başında geliyordu.
Saldırgan Tetsuya Yamagami eski bir donanma mensubu olduğunu açıkladı…
Dünya’dan Tepkiler
Shinzo Abe’nin ölümünün ardından dünya liderleri başsağlığı mesajı paylaştı.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Abe’nin ölümünün ardından sosyal medya hesabından başsağlığı mesajı paylaştı:
İngiltere Başbakanı Boris Johnson da ülkesinin “Bu karanlık zamanlarda Japonya’nın yanında olduğunu” söyledi. Twitter hesabından açıklama yayımlayan Johnson, “Şinzo Abe’nin ölümü inanılmaz derecede üzücü bir haber. Belirsiz zamanlarda yürüttüğü küresel liderliği birçok kişi tarafından hatırlanacak.” ifadelerini kullandı.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz da Abe’nin ölüm haberi karşısında “Çok derin bir üzüntü duyduğunu” belirtti, “Bu zor saatlerde Japonya’nın yanındayız” mesajı paylaştı.
Güney Kore lideri Yoon Suk-Yeol de başsağlığı mesajı paylaştı ve suikastin “Affedilemez bir suç olduğunu” söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da Abe’nin suikaste uğramasını “şoke edici ve son derece rahatsız edici” olarak değerlendirdi. Abe için “Çok büyük bir vizyonerdi” ifadelerini kullandı.
Çin‘den de Abe’nin ölümüyle ilgili bir tepki geldi. Çin’in Japonya’daki Büyükelçilik Sözcüsü, yazılı bir açıklama yaptı:
“Eski Başbakan Abe, iktidarda olduğu dönemde Çin-Japonya ilişkilerine önemli katkılarda bulundu. Ailesine başsağlığı diliyoruz.”
Fransa Devlet Başkanı Emmanuel Macron da “Japonya çok büyük bir başbakanı kaybetti” ifadelerini kullandı:
“Abe hayatını ülkesine adamıştı ve dünya genelinde düzeni sağlamak için çok çalıştı.”
Sinzo Abe’nin Hayatı
Japonya tarihinde en uzun süre başbakanlık yapan kişidir. Japonya‘nın hükûmeti kapsamında 26 Eylül 2006’da özel bir toplantıyla Japonya’nın başbakanı olarak seçildi. Japonya’nın II. Dünya Savaşı sonrasında göreve gelen en genç başbakanı ve savaştan sonra doğmuş ilk Japon başbakandır. Parlamenter Kan Abe‘nin torunu ve eski dışişleri bakanı Shintarō Abe‘nin oğlu.
Nagata kentinde siyasi bir ailede doğdu. Büyükbabası Kan Abe ve babası Shintarō Abe da siyasetçiydi. Annesi Yōko Kishi ise eski Başbakanlardan Nobusuke Kishi‘nin kızıydı. Seikei Üniversitesi‘nde siyasal bilgiler okuyup 1977 yılında mezun oldu. Daha sonra ABD‘ye Güney Kaliforniya Üniversitesi‘nde siyasal bilgiler okumak üzere taşındı. Nisan 1979’da Kobe Steel’da çalışmaya başladı. 1982’de şirketten ayrılarak çeşitli yerlerde çalıştı: yetkili asistan, Dışişleri Bakanı, LDP’nin Genel Konseyi’nin oturum başkanının özel sekreteri ve LDP Genel Sekreterliği’nde sekreter oldu.
9 Eylül 2007 tarihinde Afganistan‘da görev yapan Japon Deniz Kuvvetleri personelini geri çekme planını askıya aldı. 12 Eylül 2007 tarihinde sağlık sorunlarını ileri sürerek istifa etti. 2012 yılında 478 oyun 328’ini alarak ikinci kez Japonya Başbakanı oldu. Tekrar Başbakan seçilen Abe, bu göreve ikinci kez gelerek son 6,5 yılda seçilen 7. Başbakan olmuştur. 26 Aralık 2012 tarihinde göreve başlamıştır.
28 Ağustos 2020’de Abe, ülseratif kolit rahatsızlığının yeniden tekrarlamasını gerekçe göstererek Başbakanlıktan ve Liberal Demokrat Partisinin Genel Başkanlığından istifa edeceğini duyurdu.
8 Temmuz 2022’de Nara şehrinde düzenlenen mitingde silahlı saldırıya uğradı. Suikast sonrasında kardiyopulmoner arrest yaşadığı ve bilincini kaybettiği bildirildi. Kaldırıldığı hastanede vurulduktan yaklaşık yarım saat sonra kan kaybından dolayı öldü.
Silahlı saldırının ardından 41 yaşındaki Tetsuya Yamagami adlı eski deniz subayı tutuklandı.
