Tansu Çiller büyük bir cüretle, “Parlamenter sistemi umut diye sunmak millete ihanettir” demiş..
O halde Tansu hanıma göre Atatürk canından çok sevdiği milletine ihanet etmiştir?.
Öyle mi?
Tabiki asla değil..
Tarih okumayan, devlet yönetmeyi bilmeyen, sırf birilerine yaranmak için laf olsun diye konuşan birine ne söylenebilir?.
Pek anlayacağını düşünmüyorum ya yine de hanımefendiye Atatürk’ün bu konudaki düşünceleri üzerinden yanıt vereyim.
Yürütme ve yasamanın sayıca çok milletvekilleri tarafından belirli bir süreliğine kullanılması halinde şahsi çıkarların da önüne geçmek mümkündür. Buna parlamenter sistem diyoruz. Buradaki en önemli husus, hem yasama hem de yürütmenin milletvekilleri aracılığı ile kullanılması ve bu görevin de sınırlı olmasıdır.
Atatürk, yasama ve yürütmeyi oluşturan bu heyeti etkisizleştirip bir şahsı hâkim kılmayı ise açıkça milli egemenliğe karşı bir suikast olarak değerlendirmiştir..
Bugün uygulanan Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde yürütmeyi oluşturan bakanların hiçbirisi milletvekili değildir. Zira yürütme organının icracısı olan bu kişiler meclis dışından atanmaktadır.
Tek adamın tasarrufundan çıkan kararnameler, bir takım yasama faaliyetlerini de kapsadığından, milletvekilleri bu konuda etkisiz eleman ve birer konu mankeni olmuşlardır.
Atatürk’ün başkanlık sistemine bakış açısını bir anektodla izah edelim..
Cumhuriyet kurulurken bazı gruplar Atatürk’ün başkan olmasını istiyorlar ve bunu sık sık gündeme getiriyorlar. Atatürk bundan hoşlanmıyor ve şöyle diyor: ‘Amerika sistemini ülkemizde uygulamayı hiç aklıma getirmedim. Sistemsiz ve kanunsuz tarzda bir Reis-i Cumhurlukla Başbakanlığı birleştirmeyi asla düşünmedim. Ben anlamam devlet işlerinden, benim bildiğim dış politikadır, askerliktir. Devlette bir yığın bakanlık var, herkes haddini bilmeli, ben onlara bırakıyorum, onların işine karışmam..”
Görüldüğü üzere Atatürk, başkanlık sistemine şiddetle muhaliftir..
Halbuki istese kimseye sormadan kendini başkan ilan ederdi..
O tarihte bunu isteyenler de yine bugünkü gibi dalkavuk takımıydı..
Atatürk bu millete ihanet etmeyi hiç düşünmedi. Tam tersine bizzatı şekli itibarıyla emperyalist bir yaptırım ve ihanet olan başkanlık sistemine tüm kapıları kapadı. Böylece o tarihte milli egemenliğe yapılacak olan olası bir suikastin önünü kesmiş oldu..
Darısı bizlerin başına..
Sevgilerimle
Dr. Vecdet Öz