ASEAN Genel Sekreteri Dr. Kao Kim Hourn, 25 Temmuz’da Vientiane, Laos’ta düzenlenen 57. ASEAN Dışişleri Bakanları Toplantısı’na katıldı.
Tam oturum ve inziva formatında düzenlenen yıllık Dışişleri Bakanları Toplantısı, ASEAN Topluluk oluşturma çabalarını değerlendirdi ve ASEAN dış ilişkilerinin durumu ile diğer önemli konuları ele aldı.
Timor-Leste (Doğu Timor), Toplantıya Gözlemci ülke olarak katıldı. Bakanlar, bu yıl “ASEAN Bağlantı ve Dayanıklılığı Geliştirme” teması altında Laos PDR’nin ASEAN Başkanlığını destekleme taahhüdünü yineledi.
Laos Halk Demokratik Cumhuriyeti ( LPDR )
Laos, resmî olarak Lao Halk Demokratik Cumhuriyeti ( LPDR ), Güneydoğu Asya’daki tek kara ülkesi ve iki Marksist-Leninist devletten biridir. Çinhindi Yarımadası’nın kalbinde yer alan Laos, kuzeybatıda Myanmar ve Çin , doğuda Vietnam , güneydoğuda Kamboçya ve batı ve güneybatıda Tayland ile sınır komşusudur. Başkenti ve en büyük şehri Vientiane’dir.
Günümüz Laos’u, tarihi ve kültürel kimliğini, 13. yüzyıldan 18. yüzyıla kadar Güneydoğu Asya’nın en büyük krallıklarından biri olarak var olan Lan Xang’a dayandırır. Güneydoğu Asya’daki merkezi coğrafi konumu nedeniyle, krallık kara ticaretinin merkezi haline geldi ve ekonomik ve kültürel olarak zenginleşti. Bir iç çatışma döneminden sonra, Lan Xang üç ayrı krallığa bölündü: Luang Phrabang, Vientiane ve Champasak, 1893’te, üç krallık Fransız himayesine girdi ve şu anda Laos olarak bilinen şeyi oluşturmak için birleştiler.
Laos, II. Dünya Savaşı sırasında Japonya tarafından işgal edildi ve 1945’te Japon kukla devleti olarak kısa bir süreliğine bağımsızlığını yeniden kazandı ancak 1949’da özerkliğini kazanana kadar Fransa tarafından yeniden sömürgeleştirildi. 1953’te Sisavang Vong liderliğindeki anayasal monarşiyle Laos Krallığı olarak bağımsızlığını yeniden kazandı. 1959’da Kuzey Vietnam ve Sovyetler Birliği tarafından desteklenen komünist Pathet Lao’nun , Amerika Birleşik Devletleri tarafından desteklenen Kraliyet Lao Silahlı Kuvvetleri’ne karşı savaştığı bir iç savaş başladı. Vietnam Savaşı 1975’te sona erdikten sonra Lao Halk Devrimci Partisi iktidara gelerek iç savaşı ve monarşiyi sona erdirdi. Laos daha sonra 1991’deki dağılmasına kadar Sovyetler Birliği’nden gelen askeri ve ekonomik yardıma bağımlıydı.
Laos , Asya-Pasifik Ticaret Anlaşması , ASEAN , Doğu Asya Zirvesi ve La Francophonie üyesidir . Laos, 1997’de Dünya Ticaret Örgütü’ne üyelik başvurusunda bulundu; 2 Şubat 2013’te tam üyelik aldı. Marksizm-Leninizm’i benimseyen ve Lao Halk Devrimci Partisi tarafından yönetilen tek partili bir sosyalist cumhuriyettir.
Siyasi ve kültürel olarak baskın Laos halkı nüfusun %53,2’sini oluşturur ve çoğunluğu ovalarda yaşar. Mon-Khmer grupları, Hmong ve diğer yerli dağ kabileleri eteklerde ve dağlarda yaşar. Laos’un kalkınma stratejileri nehirlerden elektrik üretmeye ve bu elektriği komşuları olan Tayland, Çin ve Vietnam’a satmaya ve Laos ile komşularını birbirine bağlayan dört yeni demiryolunun inşasıyla kanıtlandığı gibi “kara bağlantılı” bir ulus olma girişimine dayanmaktadır. Laos, Birleşmiş Milletler tarafından en az gelişmiş ülke olarak sınıflandırılmasına rağmen , 2009’dan bu yana yıllık GSYİH büyümesi ortalama %7,4 olan Dünya Bankası tarafından Güneydoğu Asya ve Pasifik’in en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri olarak adlandırılmıştır.
Etimoloji
Laos kelimesi , 1893 yılında Fransız Hindiçini’nde üç Lao krallığını birleştiren Fransızlar tarafından türetilmiştir. Ülkenin adı, baskın ve en yaygın etnik grup olan Lao halkının çoğuluyla aynı şekilde yazılır. İngilizcede, ülkenin adındaki “s” harfi telaffuz edilir ve sessiz değildir. [20] [21] [22] [23] [24] Lao dilinde , ülkenin adı Muang Lao ( ເມືອງລາວ ) veya Pathet Lao’dur ( ປະເທດລາວ ), ikisi de tam anlamıyla ‘Lao Ülkesi’ anlamına gelir.
Doğu Timor
Doğu Timor ya da resmî adıyla Doğu Timor Demokratik Cumhuriyeti, Güneydoğu Asya‘da Avustralya ile Endonezya arasında yer alan bir ada devleti. Tek komşusu Endonezya‘ya bağlı Batı Timor‘dur. 14,874 km² yüz ölçümüne sahip olan Doğu Timor’un başkenti Dili‘dir.
16. yüzyılda Portekiz kolonisi olan Doğu Timor asırlarca Portekiz Timoru adıyla Portekiz‘e bağlı kaldı. Endonezya tarafından işgal edilen Doğu Timor, 1975 yılında olarak Endonezya‘nın 27. vilayeti oldu. 1999 yılında Endonezya bölgenin kontrolü üzerindeki iddialarından vazgeçti ve 20 Mayıs 2002’de bağımsız oldu. Doğu Timor Güneydoğu Asya‘nın Katolik çoğunluklu nüfusuna sahip 2 devletinden biridir.
Kişi başına 800 $ millî geliri ile Doğu Timor gayri safi yurt içi hasıla ve satın alma gücü paritesi bakımından Asya‘nın ve Dünya’nın en fakir ülkelerinden biridir. İnsani Gelişme Endeksine göre orta gelişmiş bir ülke olan Doğu Timor, dünya devletleri arasında gelişmişlik bakımından 142. gelmektedir.
Etimoloji
“Timor” sözcüğünün kökeni Timur sözcüğüdür. Resmî olarak Portekizce adı Timor-Leste ([ti’moɾ ‘lɛʃtɨ]), gayriresmî olarak Tetumca adı Timór Lorosa’e ve bazen İngilizce adı kullanılır. Birleşmiş Milletler Fransızca olan Timor-L’este’i kullanır. Lorosa (Tetumca’da dünyanın “doğu”su) harfi harfine “doğan güneş” anlamına gelir.
Kaynaklar: Asean.org, Wikipedia
