Asgari Değil, İnsanca Yaşamı Savunuyoruz!
Asgari ücret miktarı, asgari ücretlinin önemli derdi. Ve en az bu kadar önemli, hatta daha önemli başka sorunlar da var.
1-) ASGARİ ÜCRET KOMİSYONUNDA İŞÇİ TARAFI YOK SAYILIYOR
Asgari Ücret Komisyonunun yapısı, işverenlerin ve işveren sözcüsü durumundaki iktidarların çıkarlarına göre düzenlenmiş.
Üçte bir oranındaki işçi temsili kabul edilemez.
İnsanlığın ve toplumun sahip olduğu bütün değerlerin yaratıcısı, üreticisi işçi sınıfıdır.
Yağmacıların ve ihalecilerin sahip olduğu bütün zenginliği, şatafatı yaratan işçi sınıfıdır.
Milletimizin büyük kısmı işçidir.
Komisyondaki işçi oranı bu gerçeğe göre yeniden düzenlenmelidir.
2-) TÜİK’İN DEĞİL, OLUŞACAK BAĞIMSIZ KURULUN VERİLERİ ÖLÇÜ ALINMALIDIR
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, TÜİK’in verilerini esas almaktadır.
Oysa TÜİK’in güvenilirliği kalmadı. Toplum TÜİK’i, AKP iktidarının ücretleri ve emekli aylıklarını bastırmada kullandığı operasyon örgütü gibi görmektedir.
Bağımsız bir kurul oluşturulmalı, bu kurulun enflasyon verileri dikkate alınmalıdır.
3-) ASGARİ ÜCRET KİŞİYE DEĞİL, AİLEYE GÖRE BELİRLENMELİDİR
4857 Sayılı İş Yasası, asgari ücretin belirlenme şeklini “Asgari Ücret Yönetmeliğine” bırakıyor. Yönetmelik ise, “Asgari ücret bir işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım, kültür vb. zorunlu ihtiyaçlarını karşılaması için ödenen en düşük ücrettir” diyor.
Bekârlara “evlenin”, evlilere “üç çocuk, beş çocuk yapın” diye baskı yapan AKP iktidarı, Yönetmelikte aileyi de, çocukları da yok sayıyor.
Asgari ücretli ise kendisi için hesaplanan ücretle, eşin ve çocukların ihtiyaçlarını da karşılama savaşı veriyor.
Toplumdan ve asgari ücretli gerçeğinden bihaber olan yönetmelik düzeltilmeli, asgari ücret bir kişi için değil, aile için belirlenmelidir.
4-) ZENGİNLER DEĞİL, ASGARİ ÜCRETLİLER DİKKATE ALINMALIDIR
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, tüm gelir gruplarının gıda harcamaları ortalamasına ve TÜİK’in verilerine göre karar veriyor.
Oysa zenginin geliri içinde gıda harcaması yüzde 5 bile değildir. Emekçi kesimlerde, asgari ücretlide ise gıda harcaması, gelirinin önemli kısmıdır, yüzde 30’u geçmektedir.
Öte yandan TÜİK’in hesabında kullandığı ürünlerin önemli kısmı, asgari ücretlinin hayatı boyunca tüketmediği ürünlerdir.
Konu asgari ücretlinin yaşamı ise, zenginin yaşamını da ekleyip hesaplamayı sulandırmak doğru davranış değildir. Dikkate alınması gereken, sadece asgari ücretlinin yaşamı olmalıdır.
5-) ASGARİ ÜCRET BİR YILLIK DEĞİL, 3’ER AYLIK OLMALIDIR
Asgari ücretli, asgari ücretin bir yıl boyunca sabit kalması yüzünden, artan enflasyon karşısında 2025 yılında 49 bin TL kayıp yaşamıştır. 2026 için iktidarın enflasyon beklentisi gerçekleşse dahi, en iyi ihtimalle 36 bin lira kayıp yaşanacak. Asgari ücretlinin sadece iki yıllık kaybı 85 bin TL dolayındadır.
Asgari ücretin altı ayda, ya da üç ayda bir belirlenmesinin önünde yasal hiçbir engel yoktur.
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Asgari Ücret” başlıklı 39. Maddesi, “asgari ücret en geç iki yılda bir belirlenir” diyor. “En geç” diyor, alt sınır koymuyor. Kaldı ki 2016 yılı öncesinde, zaten altı ayda bir belirlenmekte idi.
Enflasyonun yüksek seyrettiği günümüz koşullarında asgari ücret, üçer aylık olmak zorundadır.
6-) ASGARİ ÜCRET İLK İŞE GİRİŞ ÜCRETİ OLMALIDIR
Özel sektörde 10-15 yıllık işçi bile asgari ücretle çalıştırılmaktadır.
Oysa asgari ücret, sadece ilk işe giriş ücreti olmalıdır.
Mevzuat buna göre düzenlenmeli, ilerleyen kıdemlere rağmen asgari ücret vermeye devam eden işverene yaptırım uygulanmalıdır.
7-) KAMUCU – HALKÇI EKONOMİ
Emperyalist Batı’nın dayatmalarıyla uygulatılan vahşi kapitalizmin piyasa ekonomisi, ülkeyi uçuruma götürmektedir. Bu koşullarda belirlenecek yeni ücretlerin de kısa zamanda aşınması kaçınılmazdır.
Asgari ücretlinin ve emeklinin, işsizin ve kaçak işçinin, esnafın ve sanayicinin yaşamının gerçekte ve kalıcı olarak iyileşmesi, ancak Atatürk Cumhuriyetinin bağımsız, kamucu ve halkçı ekonomik modeline dönmekle mümkün olabilir.
Sosyalist Cumhuriyet Partisi
