Karar, Rusya’nın aşırı sağcı bir yabancıyı desteklemek için çevrimiçi kampanya yürüttüğünü iddia eden, gizliliği kaldırılmış istihbaratın ifşa edilmesinin ardından geldi.
Romanya‘nın en yüksek mahkemesi, gizliliği kaldırılan istihbarat verilerine göre Rusya’nın, ilk turu kazanan aşırı sağcı adayın reklamını yapmak için koordineli bir çevrimiçi kampanya yürüttüğünü iddia etmesinin ardından, ülkedeki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunu iptal etti.
Mahkemenin bu önemli hamlesi, ulusal seçimleri fiilen geçersiz kılıyor ve seçimlerin yeniden yapılması gerekecek.
Anayasa mahkemesinin kesin kararı, Cumhurbaşkanı Klaus Iohannis‘in iki gün önce Moskova’nın TikTok ve Telegram gibi platformlar üzerinden Rus yanlısı aday Călin Georgescu’yu desteklemek için binlerce sosyal medya hesabından oluşan kapsamlı bir kampanya yürüttüğünü iddia eden istihbarat bilgilerinin gizliliğini kaldırmasının ardından Cuma günü geldi.
Sıfır kampanya harcaması ilan eden bilinmeyen biri olmasına rağmen, Georgescu 24 Kasım’da önde gelen aday olarak ortaya çıktı ve Ukrayna sınırındaki AB ve NATO üye devletinde şok edici bir sonuç elde etti. Pazar günü yapılacak ikinci turda Save Romania Union partisinden Avrupa yanlısı reformist Elena Lasconi ile karşı karşıya gelecekti.
Romanya, Georgescu’nun merkezci rakibini yenme ve böylece bölgedeki güç dengesini değiştirme konusunda önemli bir şansa sahip olduğu düşünülen cumhurbaşkanlığı ikinci turunu Pazar günü gerçekleştirecekti. Oylama, yurtdışındaki sandık merkezlerinde oylamanın halihazırda devam etmesiyle iptal edildi.
Mahkeme yaptığı açıklamada, “Romanya cumhurbaşkanını seçmek için yapılacak seçim süreci tamamen yeniden yürütülecek ve hükümet gerekli adımlar için yeni bir tarih ve takvim belirleyecek” dedi.
Görevden ayrılan başbakan Marcel Ciolacu, mahkemenin kararını Facebook’ta yaptığı bir paylaşımda memnuniyetle karşıladı, “Rumenlerin oylarının sonucunun Rusya’nın müdahalesi sonucu açıkça çarpıtıldığını gösteren belgelerin gizliliğinin kaldırılmasından sonraki tek doğru çözüm” olduğunu söyledi.
Ancak Avrupa yanlısı aday Lasconi kararı kınadı, “Anayasa mahkemesinin kararı yasadışı, ahlak dışı ve demokrasinin özü olan oylamayı eziyor” dedi.
Avrupa Komisyonu, Romanya seçimleri kapsamında TikTok’un izlenmesini artırdığını perşembe günü duyurdu.
Rusya’nın işgalini savuşturmak için Romanya’nın Ukrayna’ya verdiği desteğin sonlandırılması çağrısında bulunan Georgescu, geçen ayki ilk turdan önce tek haneli oy oranına ulaşmıştı. Şaşırtıcı zaferi, batılı kurumlara yerleşmiş bir ülkenin demokratik sisteminin böyle bir sürprizi nasıl üretebildiğine dair temel soruları gündeme getirdi.
Mahkeme parlamento oylamasının dürüstlüğünü sorgulamadı.
Perşembe günü geç saatlerde, binlerce gösterici, iptal edilen cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçimleri öncesinde demokrasiyi desteklemek için başkent Bükreş’te toplandı.
Rumen müzisyenler, film yönetmenleri, aktörler ve sivil aktivistler, dondurucu sıcaklıklarda düzenlenen bir mitingde Lasconi’ye desteklerini dile getirerek seçmenleri ülkeyi müttefiklerinden ve ortaklarından izole etmemeye çağırdı. Yaklaşık 3.000 kişi “Avrupa!” ve “Faşizme Hayır” sloganları attı ve “Demokrasi tehlikede” ve “Çocuklarımız özgür olacak” yazılı pankartlar taşıdı.
Putin ve Donald Trump’a hayran olan Georgescu‘nun kazanması, Romanya’yı geleneksel olarak Batı yanlısı bir yapıdaki yerinden çıkarıp, Macaristan, Slovakya ve Avusturya‘nın da aralarında bulunduğu, güçlü aşırı sağcı ve Rusya yanlısı politikacıların bulunduğu Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin arasına sokacaktır.
Elde edilen kanıtlar, Georgescu’nun TikTok’ta koordineli hesaplar, öneri algoritmaları ve ücretli tanıtımlar aracılığıyla yoğun bir şekilde tanıtıldığını ortaya koydu.
Almanya Dışişleri Bakanlığı X’te “Rumen yetkililerin Rus dezenformasyonunun Romanya’daki başkanlık seçimlerini etkilediği yönündeki raporları şunu gösteriyor: (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin bizi bölmek ve AB ile NATO içindeki birliği bozmak istiyor” yazdı.
Rusya müdahale iddialarını reddederken, TikTok da Georgescu’ya ayrıcalıklı muamelede bulunmadığını söyledi.
Rumen savcılar Perşembe günü Georgescu hakkında kara para aklama şüphesiyle cezai soruşturma başlattıklarını söyledi.
Romanya, 1989’da komünizmin çöküşünden bu yana, yüksek enflasyona duyulan öfke ve Ukrayna savaşı korkularının etkisiyle aşırı sağın bu kadar güçlü bir performans sergilediği bir ülke olmamıştı.
