Hamas, geçen hafta Tahran’da suikasta uğrayan eski siyasi lideri İsmail Haniye’nin yerine Gazze lideri Yahya Sinvar’ı seçtiğini açıkladı. Grup, bu kararla, 7 Ekim’de İsrail’e düzenlenen saldırıdan bu yana izlenen radikal çizgiyi güçlendirdi.
İsrail’e karşı on yıllardır gerçekleştirilen en yıkıcı saldırının mimarı olan Sinwar, savaşın başından bu yana İsrail’in kendisini öldürme girişimlerine meydan okuyarak Gazze’de saklanıyor.
Hareketten yapılan kısa açıklamada, “İslami Direniş Hareketi Hamas, şehit Komutan İsmail Haniye’nin (Allah ona rahmet etsin) yerine hareketin siyasi büro başkanlığına Komutan Yahya Sinvar’ın seçildiğini duyuruyor” denildi. İsrail’in Tahran’da Haniye’nin öldürülmesinin ardından İran’dan gelebilecek olası bir saldırıya hazırlandığı bir dönemde gelen atama haberi, kuşatma altındaki bölgede İsrail askerlerine karşı savaşan militan gruplarının Gazze’den attığı roketlerle karşılandı.
Mısır ve Katar’ın arabuluculuğunda yürütülen ve Gazze’deki çatışmalara son verilmesi ve bölgede rehin tutulan 115 İsrailli ve yabancının geri verilmesini amaçlayan görüşmelere aşina olan bir bölge diplomatı, “Bu atama, İsrail’in Gazze savaşına çözüm bulmak için Sinwar’la yüzleşmesi gerektiği anlamına geliyor. Bu, sertliğin ve tavizsizliğin bir mesajıdır” dedi.
Yetişkin hayatının yarısını İsrail hapishanelerinde geçiren Sinwar, İran’ın sert misilleme sözü vermesiyle bölgeyi daha geniş bir bölgesel çatışmanın eşiğine getiren Haniye suikastının ardından hayatta kalan en güçlü Hamas lideriydi.
İsrail suikastı üstlenmedi ancak aralarında Beyrut’ta öldürülen Hamas ikinci başkanı Salih el-Hururi ve hareketin askeri komutanı Muhammed Daif’in de bulunduğu diğer üst düzey liderlerin de öldürüldüğünü söyledi.
Gazze’nin güneyindeki Han Yunus kentindeki bir mülteci kampında doğan 61 yaşındaki Sinvar, Filistinliler arasında acımasız bir uygulayıcı ve İsrail’in amansız düşmanı olarak ünlendikten sonra 2017’de Hamas’ın Gazze lideri seçildi.
İsrail’in askeri sözcüsü Tümamiral Daniel Hagari, 7 Ekim’deki saldırıdan Sinwar‘ı sorumlu tuttu ve İsrail’in onu takip etmeye devam edeceğini söyledi. Ordu tarafından yayınlanan bir açıklamaya göre El-Arabiya televizyonuna, “Yahya Sinwar için tek bir yer var ve o da Muhammed Deif ve 7 Ekim teröristlerinin geri kalanının yanı. Onun için hazırladığımız ve niyet ettiğimiz tek yer burası” dedi.
Ateşkes Görüşmeleri
Hareketin Sinwar’ın seçilmesi konusunda birleştiğinin bir işareti olarak, Haniye’nin olası halefi olarak görülen eski liderlerden Halid Meşal‘in, hareketin üst düzey kaynakları tarafından, “Mescid-i Aksa Tufanı’na karşı savaşan Gazze ve halkına sadakatle” Sinwar’ı desteklediği söylendi.İsrail açısından bu atama, Hamas’ın kendisini yok etmeye adanmış bir düşman olduğunu teyit ediyor ve Başbakan Binyamin Netanyahu’nun, İsrail’in Gazze’deki operasyonunu sonuna kadar sürdürmesi gerektiği yönündeki ısrarını pekiştirmesi muhtemel.
Beyaz Saray, Sinwar’ın atanması hakkında yorum yapmayı reddetti. Ancak Washington’ın düşüncelerine aşina bir kişi, seçimin Hamas’ın ateşkes müzakerelerindeki pozisyonunu sertleştirebileceğini ve bir anlaşmaya varılmasını zorlaştırabileceğini gösterdiğini söyledi.
Ancak İsrail’in, Sinwar’ın resmen atanmasından önce bile, çatışmaları durduracak herhangi bir anlaşmada son sözü söyleyecek kişi olduğunu bildiğini ve duyurunun bu anlaşmaya sadece imza attığını eklediler.
7 Ekim sabahının erken saatlerinde binlerce Hamas militanının Gazze Şeridi çevresindeki İsrail yerleşimlerine düzenlediği ani saldırının üzerinden 10 ay geçti. Savaş, Ortadoğu’yu altüst etti ve daha geniş bir bölgesel çatışmaya dönüşme tehlikesi yarattı. Yaklaşık 1.200 İsrailli ve yabancı öldürüldü ve 250’den fazlası Gazze’ye rehin alındı.
Buna karşılık İsrail, şimdiye kadar yaklaşık 40.000 Filistinliyi öldüren ve yoğun nüfuslu bölgeyi harabeye çeviren amansız bir kampanya başlattı.
Tükenen halka nefes aldıracak ve esaret altında kalan rehinelerin ülkelerine getirilmesini sağlayacak ateşkes çabaları, Hamas ve İsrail’in karşılıklı suçlamaları nedeniyle başarısızlıkla sonuçlandı.
Hamas yetkilisi Usame Hamdan, El Cezire’ye yaptığı açıklamada, hareketin bir anlaşmaya varılması konusunda kararlı olduğunu ve Haniye başkanlığındaki müzakereleri yürüten ekibin, görüşmeleri yakından takip eden Sinvar başkanlığında devam edeceğini söyledi.
Ancak Ramallah’taki siyasi analist Hani El-Mısri, Sinwar’ın genel olarak hareketin başına getirilmesinin İsrail’e doğrudan bir meydan okuma olduğunu ve Hamas’ın onun “aşırılıkçı ve direnişçi yaklaşımına” bağlı kaldığı yönünde bir mesaj verdiğini söyledi. “Sinwar müzakereleri yönettiği gibi hareketi de yönetecek” dedi.
Reuters
