Muhalif silahlı grup, ülkenin dördüncü büyük şehri Hama’nın muhaliflerin kontrolünde olduğunu söylüyor.
Muhalif güçler, Suriye’nin merkezindeki Hama kentini ele geçirdi. Bu, muhaliflerin sekiz gün önce başlattıkları ani saldırının ardından elde ettikleri son zafer ve Devlet Başkanı Beşar Esad’a ağır bir darbe oldu.
Suriye ordusu, muhalif güçlerin yoğun çatışmaların ardından perşembe günü Hama’ya girdiğini ve birliklerin
Ordu, yoğun çatışmaların ardından “sivillerin hayatını korumak ve kentsel çatışmaları önlemek” amacıyla güçlerini yeniden konuşlandırdığını bildirdi.
Muhaliflerin en güçlü silahlı grubu olan ve eski El Kaide bağlantılı Hayat Tahrir eş-Şam’ın (HTŞ) lideri Ebu Muhammed el-Culani, muhalif güçlerin Hama’da tam kontrole sahip olduğunu ilan etti.
El Cezire muhabiri Resul Serdar, Hama’nın alınmasının “büyük bir gelişme” olduğunu söyledi.
Suriye sınırındaki Türkiye’nin Kilis kentinden bildiren Serdar, “Bir haftadan biraz fazla bir sürede Suriye’nin ikinci büyük şehri Halep’in tamamını, şimdi de dördüncü büyük şehrini kontrol altına almayı başardılar” dedi.
Serdar, muhaliflerin ayrıca Suriye’nin en büyüklerinden biri olan ve hükümet güçlerinin muhaliflere karşı saldırılar düzenlemek için kullandığı kentin askeri havaalanını da ele geçirdiğini söyledi.
Serdar, “Bugün rejimin ön hatlarını aşarak şehrin doğu kesiminden içeri girmeyi başardılar” dedi ve Hama’da “önemli” sayıda sakinin şehirden kaçtığını sözlerine ekledi.
Geçtiğimiz Çarşamba gününden itibaren HTŞ öncülüğündeki muhalif gruplar, Suriye’nin kuzeybatısında kontrolleri altındaki bölgelerden güneye doğru ilerleyerek hafta sonu Halep’i ele geçirdiler. Salı günü ise Hama’nın hemen kuzeyindeki stratejik bir tepeye ulaşarak şehrin doğu ve batı kanatlarına doğru ilerlediler.
Suriye hükümetinin kuzeydeki kontrolünün hızla çökmesi, Esad’ın savaş alanındaki gücünün bel kemiği olan Lübnanlı silahlı grup Hizbullah’ın İsrail ile girdiği savaşta ağır kayıplar vermesinin ardından güç dengelerinde bir değişim yaşandığını ortaya koyuyor.
Esad, Suriye’de 13 yılı aşkın süren savaşın en yoğun yıllarında büyük ölçüde Rusya ve İran desteğine güvendi ve müttefik güçler, 2020’de ateşkesle cephe hatlarının dondurulmasından önce çoğu toprağı ve en büyük şehirleri geri almasına yardımcı oldu.
Ancak Rusya, 2022’den bu yana Ukrayna’daki savaşa odaklanmış durumda ve İran’a bağlı en güçlü güç olan Hizbullah’ın birçok üst düzey lideri son aylarda İsrail saldırılarında öldürüldü.
El-Culani, video mesajında, İran’a bağlı bir diğer güç olan Irak’ın Haşdi Şabi paramiliter koalisyonunun herhangi bir şekilde dahil olmaması konusunda uyardı.
Iraklı ve Suriyeli kaynaklar, bazı Iraklı savaşçıların bu hafta başında Esad’ı desteklemek için Suriye’ye girdiğini söyledi. Haşdi Şabi, bunun Irak’a sıçrama durumunda tamamen önleyici olduğunu söyleyerek Suriye sınırında seferber oldu.
Culani, “Kendisinden [Irak Başbakanı’ndan] Irak’ın Suriye’de yaşananlara bağlı olarak yeni bir savaşın alevlerine girmesini engellemesini bir kez daha talep ediyoruz” dedi.
Hama
Durham Üniversitesi’nden Robert Geist Pinfold, muhalefetin “Hama’yı elinde tutmayı” başarması durumunda bunun hem sembolik hem de stratejik öneme sahip olacağını söyledi.
Pinfold, El Cezire’ye yaptığı açıklamada, “Hama, Beşar Esad ve babasının Baas partisine karşı Sünni, silahlı, İslamcı direnişin doğum yeridir” dedi.
Hama’nın ele geçirilmesi aynı zamanda “Humus’a giden yolu açacak, Şam’a giden yolu açacak” dedi. Humus, ana merkez şehirdir ve Suriye’nin en kalabalık bölgelerini birbirine bağlayan bir kavşak işlevi görmektedir.
Hama, aynı zamanda önemli azınlık dini topluluklarının yaşadığı iki büyük kasabanın kontrolü açısından da kritik öneme sahip; çok sayıda Hristiyan’ın yaşadığı Muhrada ve çok sayıda İsmaili Müslüman’ın yaşadığı Salamiya.
Suriye ordusu, muhalif güçlerin önemli kente girmesiyle Hama’dan çekiliyor.
Hama ili aynı zamanda Esad’a halk desteğinin başlıca üssü olan Lazkiye kıyı bölgesiyle de komşudur.
Hama, Perşembe gününe kadar 2011 yılında Esad’a karşı bir isyan olarak patlak veren savaş boyunca hükümetin elinde kalmıştı.
Kraliyet Birleşik Hizmetler Enstitüsü’nden yardımcı araştırmacı Samuel Ramani, Şam’ın “kentsel çatışmalarda büyük can kayıplarını önlemek için” geçici olarak güçlerini yeniden konuşlandırdığını, ardından gerekli askeri yardımla yeniden bir araya gelerek Hama’yı geri almaya çalışacaklarını söyledi.
“Humus alınırsa Şam ciddi tehdit altına girer.”
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rusya’nın Suriye’deki durumu değerlendirdiğini ve Suriye yetkilileriyle sürekli temas halinde olduğunu söyledi.
Peskov gazetecilere yaptığı açıklamada, “Şu anda Suriye’de olup biteni yakından takip ediyoruz. Suriyeli dostlarımızla, Şam’la sürekli diyalog halindeyiz. Durumun değerlendirilmesine bağlı olarak, militanlarla başa çıkmak ve bu tehdidi ortadan kaldırmak için Suriye yetkililerinin ihtiyaç duyduğu yardımın derecesi hakkında konuşabileceğiz” dedi.
