Ukrayna’nın doğusundaki Donbas bölgesinde yaşayan Rusya yanlısı ayrılıkçı güçlerin 21 Şubat 2022 itibariyle bağımsızlığını resmen tanıdığını açıklayan Vladimir PUTİN, bölgeye asker gönderme kararı aldı.
Donbas bölgesinde 2014 yılında bağımsızlıklarını ilan eden Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetlerini tanıyan Rusya, bölgede aylardır Ukrayna ile ayrılıkçılar arasında süren gerilimin ardından bölgeye askeri olarak girme kararı aldı. Dün gece Putin’in açıklamalarının ardından bölgeye tankların girmeye başladığı bilgileri gelirken Donbas’ta Rusya yanlılarını sokaklarda kutlama yaptığı görüntüler medyaya yansıdı.
2014’te Ukrayna ile yaşanan gerginliğin ardından Rusya Kırım’ı ilhak etmiş ve stratejik bir alan kazanmıştı. Dün Rusya devlet başkanı Vladimir Putin’in açıklamasının ardından Ukrayna Donbas bölgesindeki hakimiyetini de fiilen yitirmiş oldu. Rusya, bölgede askeri üs kurmayacağını açıklasa da NATO’ya bağlı devletlerin endişesi sürüyor.
Bir diğer detay ise Putin’in açıklamaları sırasında Savunma Bakanı Şoygu’nu saatinin 5 saat geride görünmesi oldu. Bu da yapılan açıklamanın canlı değil, önceden çekildiği iddiasını doğurdu.
Öte yandan dün Fransa, BM Güvenlik Konseyi’ni acil toplantıya çağırdı. Yapılan toplantıda ABD temsilcisi Rusya’nın hamlesinin sonuçları olacağını söylerken, Rusya temsilcisi Batılı ülkelerin iki kez düşünmesi gerektiğini söyledi. Çin ise her iki tarafa itidal çağrısı yaptı.
Türkiye ise Rusya’nın bölgedeki cumhuriyetleri tanımasına tepki gösterdi.
Neler Yaşandı, Bu Noktaya Nasıl Gelindi?
Kırım’ın ilhakından sonra Donbas’ta yer yer devam eden çatışmaların ardından Rusya sınıra asker yığmaya başladı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir PUTİN defalarca Ukrayna’yı Minsk Protokolü’ne uymaya çağırsa da sonuç alamadı. Bölgenin Rusya açısından stratejik öneminin olmasını yanı sıra madencilik açısından da önemi var. Bölgede kömür rezervleri bulunuyor ve demir-çelik üretimi gerçekleşiyor. Bölgede yaşayan dört milyon kişinin büyük çoğunluğu Rus ve bölgede Rusça konuşuluyor.
2014 yılında Rus yanlısı devlet başkanı Viktor Yanukoviç’e karşı Maidan ayaklanmalarını başlamasının ardından Yanıkoviç Rusya’ya kaçtı. Ayaklanmalar Rusya yanlılarıyla muhalifler arasında çıkan çatışmalarda yüzden fazla insanın ölümü üzerine Rusya Kırım’a girdi ve ardından yapılan halk oylamasının ardından Kırım’ı ilhak etti. Sonrasında ise Donetsk ve Lugansk’ta halk cumhuriyetleri ilan edildi.
Tüm bunların ardından Minsk Protokolü imzalandı ancak Rusya defalarca Ukrayna’yı protokole uymaya davet etse de bu gerçekleşmedi.
Minsk Protokolü
Rusya ve Ukrayna, Donbas’taki çatışmaların durdurulması ve ateşkes amacıyla Fransa ve Almanya’nın arabuluculuğuyla Minsk barış anlaşmasını imzalamıştı. ABD’nin de desteklediği anlaşma, Ukrayna’nın Donetsk ve Lugansk’a özel statü vermesini öngörüyordu. Ukrayna hükümeti, Rusya’ya iç işlerine müdahale alanı tanıdığı gerekçesiyle anlaşmada bazı değişiklikler yapılmasını istedi. Daha önce Moskova’nın bölgedeki yaklaşık 800 bin kişiye pasaport vermesi de krize yol açmıştı. Rusya’nın Donetsk ve Lugansk’taki cumhuriyetleri tanımasıyla Minsk Protokolü kadük kaldı.
Haber: Ayça YILMAZ
Yorumlar kapalı.