ABD Başkanı Donald Trump, İran ile İsrail arasındaki çatışmalar nedeniyle Kanada’daki G7 zirvesi ziyaretini yarıda kesti.
ABD Başkanı Donald Trump, pazartesi gecesi G7 zirvesine katılımını yarıda keserek Kanada’nın Alberta kentinden ayrıldı ve İsrail ile İran arasındaki çatışmaya odaklanmak üzere Washington’a döndü
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Trump’ın iki ülke arasında ateşkes teklifinde bulunduğunu duyurdu.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Trump’ın İran ile İsrail arasında tırmanan çatışmalarla ilgilenmek üzere başkent Washington’a dönmesi gerektiği belirtildi. Trump, basına yaptığı kısa açıklamada “Bariz sebeplerden ötürü erken dönmem gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Amerikan basını, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi’nin Trump’ın dönüşüyle birlikte toplanması talimatını verdiğini yazdı.
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth de Pentagon’un “bölgedeki savunma duruşunu güçlendirmek” amacıyla Ortadoğu’ya “ek askeri kabiliyetlerin konuşlandırıldığını” duyurdu.
Ancak ABD’li yetkililer ülkenin İsrail’in İran’a yönelik askeri operasyonlarına doğrudan katılacağına dair iddiaları reddetti.
Beyaz Saray, Trump’ın G7 zirvesinde “harika bir gün” geçirdiğini vurgularken, birçok önemli meselenin ele alındığını ve ABD ile İngiltere arasında bir ticaret anlaşmasına varıldığını da duyurdu.
Bu karar, Trump’ın Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ve Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum ile yapılması planlanan yüz yüze görüşmeleri kaçıracağı anlamına geliyor. Bu görüşmeler zirvenin son gününde gerçekleşecekti.
ABD Başkanı, zirveden ayrılmasının nedenine dair Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un açıklamalarını sosyal medya hesabından eleştirdi. Trump, sosyal medya paylaşımında Macron’u “reklam meraklısı” olarak nitelendirdi ve “İsrail ile İran arasında ‘ateşkes’ üzerinde çalışmak için Washington’a döndüğüne” dair sözlerinin yanlış olduğunu söyledi:
“Neden Washington’a gittiğime dair hiçbir fikri yok, ama bir ateşkesle alakası olmadığı kesin. Bundan çok daha büyük bir şey.”
Trump paylaşımını “Takipte kalın!” sözleriyle bitirdi.
Fransa Cumhurbaşkanı, G7’de basın mensuplarına yaptığı açıklamada Trump’ın İsrail ve İran arasında ateşkes için çalışma yürüttüğünü söylemiş, “özellikle ateşkes sağlamak ve daha kapsamlı görüşmeler başlatmak için bir teklif yapıldı” ifadelerini kullanmıştı.
Trump, 16 Haziran Pazartesi günü G7 aile fotoğrafı çekiminde, “önemli meseleler” nedeniyle Washington’a dönmesinin gerekli olduğunu söyledi. Trump’ın ayrılığı, İsrail ile İran’ın art arda beşinci gün karşılıklı saldırılar düzenlediği bir döneme denk geldi.
Trump, daha önce sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda, İran’ın son ABD-İran nükleer görüşmelerinde kendisinin sunduğu anlaşmayı imzalaması gerektiğini belirtmişti.
Trump başka bir paylaşımda ise İranlılara başkent Tahran’ı “derhal tahliye etmeleri” çağrısında bulundu.
Yaklaşık 17 milyon kişinin yaşadığı şehirle ilgili neden böyle bir açıklama yaptığına dair detay vermedi. Kısa süre sonra, İran medyası salı günü erken saatlerde Tahran’da patlamalar ve yoğun hava savunma ateşi yaşandığını bildirdi.
İsrail pazartesi günü İran’ın devlet televizyonunu hedef almıştı. Saldırı sırasında bir sunucu canlı yayını terk etmek zorunda kaldı. İsrail salı günü İran’da füzelerin ateşlendiğini açıkladı. Tel Aviv ve Kudüs’te patlamalar oldu.
Trump, zirveden ayrılık kararı sonrasında diğer altı lider ile birlikte “aile fotoğrafı” için poz verdi. Çekim sonrası gazetecilerin sorularını yanıtlarken “En kısa sürede geri dönmem gerekiyor” dedi.
Ardından, “Bence birçok şey başardık” diyerek İngiltere Başbakanı Keir Starmer’a işaret etti. Trump, Starmer ile bir gümrük tarifesi anlaşmasına imza atmıştı.
Öte yandan BBC’nin ABD’deki ortağı CBS televizyonunun aktardığına göre Trump zirvede İran-İsrail çatışmasıyla ilgili hazırlanan ortak bildiriyi reddetmeyi planlıyordu.
Taslak bildiride gerilimin azaltılması ve her iki tarafa da sivilleri koruma çağrısı yapılıyor, İran’ın izlenmesi gerektiği ifade ediliyordu.
Trump ayrıca zirvede eski G8’in 2014’te Kırım’ı ilhak ettiği için Rusya’yı gruptan çıkarmasının “büyük bir hata” olduğunu söyledi.
ABD Başkanı, “Putin benimle konuşuyor. Başka hiç kimseyle konuşmuyor… Bu durumdan hiç de memnun değil” dedi.
