İsrail, 16 Haziran’da Tahran’da İran’ın devlet yayın kuruluşu olan İran İslam Cumhuriyeti Yayıncılığı’nın (IRIB) merkezine hedefli bir saldırı düzenleyerek 3 İranlı gazeteciyi öldürdü.
Saldırı, IRIB’nin bulunduğu Tahran’daki ilçe için bir tahliye uyarısı ve İsrail Savunma Bakanı Israel Katz’ın İran’ın devlet televizyonu ve radyosunun “kaybolmak üzere” olduğunu söylediği bir tehdidinin ardından gerçekleşti.
Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ), İsrail’in İran’ın devlet yayın kuruluşuna yönelik hedefli saldırısını kınamakta ve medya çalışanlarının kasıtlı olarak öldürülmesini kınadı. Federasyon, savaşan tarafları gazetecilere ve medya tesislerine saldırmaktan kaçınmaya çağırdı.
16 Haziran’da Tahran’daki IRIB ofislerine düzenlenen İsrail saldırısı sırasında stüdyodan kaçan İran IRIB Devlet Televizyonu sunucusu Sahar Emami
En az iki gazeteci, 16 Haziran’da IRIB’nin genel merkezini hedef alan bir İsrail saldırısında öldü. Ölen gazeteciler, İran Devlet Televizyonu haber kanalı Khabar’ın genel yayın yönetmeni Nima Rajabpour ve IRIB sekreteri Masoumeh Azimi’dir. Yerel medya, bir düzine kişinin daha yaralandığını bildirdi.
İsrail saldırıları, haber sunucusu Sahar Emami canlı konuşurken İran Devlet Yayıncısının binasını vurdu. Sunucu kameradan aceleyle uzaklaşınca yayın aniden kesildi.
Bombalama, İsrail ordusunun Tahran’daki İran Devlet televizyonunun ofislerinin bulunduğu bölge için tahliye uyarısı yayınlanmasından kısa bir süre sonra gerçekleşti. Saldırıdan dakikalar önce, İsrail Savunma Bakanı Israel Katz ” İran propagandası ve kışkırtma sözcüsünün” “kaybolmak üzere” olduğunu söyledi. Bakanın tehditlerinin ardından, IFJ, ABD ve Avrupa hükümetlerini İsrail’e medya tesislerine saldırmaktan kaçınması için baskı yapmaya çağırdı.
Medyada yer alan haberlere göre, İran Devlet Televizyonu, İsrail’in İran yayın kuruluşuna yönelik saldırısının ardından İran’ın İsrail televizyon kanallarına (N12 ve N14) tahliye uyarısı yaptığını bildirdi.
IFJ, medya kuruluşlarına, çalışanlarının güvenliğinden sorumlu olduklarını ve özellikle çatışma zamanlarında, çalışanlarının tahliye uyarılarına uymasını sağlamaları gerektiğini hatırlatıyor
İsrail ordusu saldırının sorumluluğunu doğruladı ve “binanın İran Silahlı Kuvvetleri tarafından sivil faaliyet kisvesi altında kullanıldığını” iddia etti. İsrail Savunma Bakanı yaptığı açıklamada, “İran rejiminin propaganda ve kışkırtma yayın otoritesine, bölge sakinlerinin geniş çaplı tahliyesinin ardından IDF tarafından saldırıldığını” söyledi.
İran Dışişleri Bakanı Sözcüsü İsmail Bekai, X.com’da yaptığı paylaşımda saldırıyı kınayarak, saldırıyı “kötü bir savaş eylemi” olarak niteledi.
İsrail ve İran arasındaki gerginlik, Tel Aviv’in 13 Haziran’da çok sayıda İran hedefine sürpriz saldırı başlatmasından bu yana tırmandı. Füze dalgaları her iki ülkedeki şehirleri vurdu ve yüzlerce sivilin ölümüne ve yaralanmasına neden oldu. IRIB tesislerine yapılan benzeri görülmemiş saldırı, çatışmanın dördüncü gününde gerçekleşti.
IFJ Genel Sekreteri Anthony Bellanger şunları söyledi: “İran Devlet Yayıncısına yönelik hedefli saldırıyı şiddetle kınıyoruz ve iki meslektaşımızın kaybından dolayı yas tutuyoruz. IFJ, tüm taraflara uluslararası hukuka göre gazetecilerin sivil olduğunu ve onlara yönelik kasıtlı saldırıların savaş suçu teşkil ettiğini hatırlatıyor. Savaşan tarafları bir kez daha medya tesislerini hedef almaktan kaçınmaya çağırıyoruz. Bir medya kuruluşunun yayın çizgisinin sizin davanıza düşmanca olduğunu iddia etmek bir saldırıyı haklı çıkarmaz. Gazetecilere karşı suç işleyenler uluslararası ceza mahkemelerine çıkarılmalıdır.”
Federasyon, İsrail ve İran arasındaki çatışmayı haber yapan gazetecileri ve medya kuruluşlarını mesleki ilkelere bağlı kalmaya çağırıyor. IFJ’nin Küresel Etik Sözleşmesi’nde belirtildiği gibi…
IFJ, özellikle aşağıdaki maddeleri hatırlatıyor:
Madde 1: “Gazetecilerin birinci görevi, gerçeğe ve kamuoyunun gerçeği öğrenme hakkına saygı göstermektir.”
Madde 5: “Bilgilerin duyurulmasında aciliyet veya aciliyet kavramı, olguların, kaynakların doğrulanması ve/veya cevap verilmesi hususlarına üstün tutulamaz.”
Madde 9: “ Gazeteciler, bilgi veya kanaatlerin yayılmasının nefret veya önyargıya yol açmamasını sağlamalı ve coğrafi, sosyal veya etnik köken, ırk, cinsiyet, cinsel yönelim, dil, din, engellilik, siyasi ve diğer görüşler gibi gerekçelerle ayrımcılığın yayılmasını kolaylaştırmaktan kaçınmak için ellerinden geleni yapmalıdırlar.”
İran, İsrail istihbarat teşkilatı Mossad’ın Tel Aviv’deki karargahını vurdu
İran devlet televizyonunda yayınlanan bir bildiride, İran Devrim Muhafızları Ordusu, İsrail ordusunun istihbarat merkezi Aman’a düzenlenen saldırının sorumluluğunu üstlendi.
İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO), iki ülke arasındaki gerginliğin tırmanmaya devam etmesi üzerine, Salı günü Tel Aviv’deki önemli İsrail istihbarat üslerine bir saldırı düzenlediğini duyurdu.
İran devlet televizyonunda yayınlanan bir açıklamada, IRGC, İsrail ordusunun istihbarat merkezi Aman’ı ve gizli operasyonların planlanmasında yer aldığı bildirilen bir Mossad tesisini vurma sorumluluğunu üstlendi. Açıklamada, hedef alınan Mossad merkezinin saldırının ardından “şu anda alevler içinde” olduğu da belirtildi.
Mossad yerleşkesine yapılan saldırılar, İsrail ordusunun Tahran’ın merkezinde bulunan bir komuta merkezine gece yarısı düzenlenen hava saldırısında üst düzey İranlı komutan Ali Shamdani’yi ortadan kaldırdığını duyurmasından saatler sonra geldi. Shamdani, selefi Golam Ali Rashid’in önceki bir İsrail saldırısında ölmesinin ardından bu görevi sadece dört gün önce üstlenmişti.
Tahran operasyonuna ek olarak İsrail, altyapı, fırlatma platformları ve depolama depoları da dahil olmak üzere batı İran’daki birkaç füze ve drone sahasını hedef aldığını bildirdi. Yayımlanan siyah beyaz görüntüler, bu hedeflerden bazılarının vurulduğu ve yok edildiği anı yakaladı.
Uluslararası alanda artan itidal çağrılarına rağmen, hem İran hem de İsrail, İsrail’in Cuma günü İran’ın askeri ve nükleer tesislerine yönelik kapsamlı bir hava saldırısı başlatmasının ardından füze saldırılarına devam etti.
İsrail, Tahran’ın bazı bölgelerine yaptığı tahliye çağrısı sonrası hava saldırıları başlattı. İran’dan da Tel Aviv ve Hayfa’ya yönelik yeni bir füze ve SİHA saldırısı başlatıldığı açıklaması geldi.
16 Haziran’da İsrail’in yaptığı tahliye çağrılarından sonra gerçekleşen İran Devlet Televizyonu IRIB’e yapılan saldırı canlı yayında ekranlara yansıdı.
İran devlet haber ajansı IRNA’nın aktardığına göre saldırıda 3 kişi hayatını kaybetti. IRNA daha önce kurumda görevli bir haber editörü ve bir başka çalışan hayatını kaybettiğini duyurmuştu.
Saldırı anında canlı yayında olan bir İranlı sunucunun, patlama sesinin ardından toz içinde kalan ve kararan stüdyoyu terk ettiği anlar dünya çapında ses getirdi..
Saldırı sonrası televizyonun canlı yayınında alevler içindeki Cam Bina isimli yapı görüldü.
IRIB, saldırıdan birkaç saat sonra yayınlarına yeniden başladı.
İsrail Savunma Bakanı Israel Katz, saldırıdan önce İran devlet televizyonunun ve radyosunun “yakında yok olacağını” söylemişti..
Saldırının ardından İran Devlet Televizyonu ordu yetkililerine dayandırdığı uyarısında “İşgal altındaki topraklarda [İsrail] yaşayanlara ‘yaşamak istiyorlarsa tahliye olmaları'” çağrısında bulundu.
İsrail devlet televizyonu İran’ın “altyapıya saldıracağını” söylerken aynı zamanda ordunun IRIB’e yapılan saldırıya misilleme olarak İsrail televizyonları Kanal 12 ve Kanal 14’ün tahliye edilmesi talimatı verdiğini duyurdu.
Bu açıklamadan kısa bir süre sonra İran resmi medyası İsrail’in Tel Aviv ve Hayfa kentlerine yönelik yeni bir füze saldırısı dalgasının başlatıldığını açıkladı.
16 Haziran öğle saatlerinde açıklama yapan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Tahran halkına “tahliye” çağrısında bulunmuştu.
Netanyahu ülkesinin hava kuvvetlerinin, Tahran üzerinde hava kontrolü sağladığını da savundu.
Netanyahu’nun ardından İsrail ordusu Tahran’ın üçüncü bölgesindeki halkın “derhal” bölgeyi terk etmesi için “acil uyarı” yaptı.
İran Devlet Televizyonu da bu bölgede bulunuyordu.
İsrail’in İran’ın başkenti Tahran’ın bazı bölgelerinin hedef alınacağı açıklaması sonrası kent yollarında kaçış trafiği oluştu.
Tahran’ın batısındaki bir kışlanın da vurulduğu kaydediliyor.
Bu arada İsrail, akşam saatlerinde İran’ın batısındaki karadan karaya füze tesislerinin hedef alındığını bildirdi.
İsrail Hava Kuvvetleri de İran’a ait iki F-14 savaş uçağının Tahran’daki bir havaalanında vurulduğunu duyurdu.
Haber ajansları
