27 Mayıs 1928 tarihinde 1267 sayılı yasa tasarısıyla Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı’na bağlı olarak Ankara’da kurulan Enstitü, halkın sağlığının korunması amacıyla temel laboratuvar hizmetleri yürütmek üzere faaliyete geçmiş olan bir ulusal referans laboratuvarıydı.
Kurumun yetki ve sorumlulukları, gelişen ihtiyaçlar karşısında değiştirilerek 4 Ocak 1941’de yeniden belirlenmiştir.
Müessesenin ismi 14 Aralık 1983’te “Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı” olarak değiştirilmiştir ve bağlı kuruluş kategorisine alınmıştır.
663 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 2/11/2011 tarihinde yürürlüğe girmesiyle birlikte Türkiye Halk Sağlığı Kurumu’na devredilmiştir.
Türkiye Halk Sağlığı Kurumunun adı daha sonra T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü olarak değiştirilmiştir.
Enstitü teknolojik işlevini kaybetmeden önce kronolojik olarak aşağıdaki ilklere imza atmıştır.
- 1931: Ağız yoluyla uygulanan BCG aşısı üretildi.
- 1932: Serum üretiminin ülke ihtiyacını karşılayacak düzeye gelmesi sonucu, dışarıdan serum ithali durduruldu.
- 1933: Simple metodu ile kuduz aşısı üretildi.
- 1934: İstanbul aşı hanesi enstitü bünyesine nakledilerek çiçek aşısı üretimi ülke ihtiyacını karşılayacak düzeye getirildi.
- 1942: Tifüs aşısı ve akrep serumu üretildi.
- 1948: Boğmaca aşısı üretildi. İnfluenza virüsü, New-Castle virüsü ve tavuk vebası üzerine araştırmalar başlatıldı.
- 1950: İnfluenza Laboratuvarı DSÖ tarafından Uluslararası Bölgesel İnfluenza Merkezi olarak tanındı ve influenza aşısı üretimi başlatıldı.
- 1958: Frengi hastalığı modern yöntemlerle teşhis edilmeye başlandı.
- 1965: Kuru çiçek aşısı üretildi.
- 1970: Fibrinojen, albumin ve gamma globulin üretildi.
- 1983: Kuru BCG aşısı üretildi.
- 1987: AIDS Araştırma ve Doğrulama Merkezi’nin açıldı.
- 1992: Kan ürünlerinin viral inaktivasyonu gerçekleştirildi.
Bu faaliyetler yıllarca sürdürüldü lakin teknolojik imkanlar yenilenerek yola devam etmek yerine maalesef sona erdirildi..
Tüm dileğim, yıllarca yöneticiliğini yapmış olduğum ve arkadaşlarımla birlikte büyük emek harcadığımız Hıfzıssıhha Enstitüsü’nün bugünün teknolojisiyle inşa edilerek yeniden faaliyete geçirilmesidir..
Dr. Vecdet Öz
Yorumlar kapalı.