Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ülkenin nükleer silah kullanımına ilişkin eşiği düşürmeyi onayladı. Bu hamle, ABD başkanı Joe Biden‘ın yönetiminin Ukrayna’ya Rusya’nın içine saldırmak için uzun menzilli füzeler kullanma izni verdiğine dair son medya haberlerinin ardından geldi.
Putin, Salı günü ülkenin nükleer silah kullanma koşullarını belirleyen gözden geçirilmiş nükleer doktrinini onaylayan bir kararname imzaladı.
Yeni doktrin, Moskova’nın nükleer olmayan bir devletin nükleer bir devletin katılımı ve desteğiyle gerçekleştireceği bir saldırıyı, ortak saldırı olarak göreceğini ima ediyor.
Belgede ayrıca Rusya’nın, sınırdan Rusya’ya büyük miktarda insansız hava aracı, seyir füzesi ve diğer silahların fırlatılacağına dair güvenilir bilgi elde etmesi halinde nükleer saldırıyı değerlendirebileceği belirtiliyor.
Rusya Devlet Başkanlığı Sözcüsü Dmitriy Peskov, nükleer caydırıcılığın, potansiyel düşmanın, Rusya ve müttefiklerine yönelik bir saldırı durumunda misillemenin kaçınılmaz olduğunu anlamasını sağlamayı amaçladığını söyledi.
Rusya’nın Ukrayna işgali 1000 günlük süreyi geçtiğinden, çatışma yeni bir aşamaya girdi. Rusya, Ukrayna güçlerinin Salı günü ATACMS olarak bilinen uzun menzilli füzeleri kendi topraklarına ateşlediğini söyledi. Ukrayna medya kuruluşları, bunun Kiev’in Rusya içinde bir saldırı için bu mermileri ilk kez kullandığını bildirdi.
Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna sınırındaki Bryansk bölgesine altı adet uzun menzilli Ordu Taktik Füze Sistemi veya ATACMS füzesinin ateşlendiğini duyurdu. Bunlardan beşinin düşürüldüğünü ancak diğerinin parçalarının bir askeri tesisin arazisine düşerek yangına neden olduğunu söyledi.
Bakanlık, yangının kısa sürede söndürüldüğünü ve can kaybının yaşanmadığını bildirdi.
Ancak Ukrayna’nın Amerikan yapımı silahı kullanması, ABD Başkanı Joe Biden’ın savaş politikasında önemli bir dönüm noktasıdır. Ukrayna’nın talebini defalarca reddettikten sonra, Biden’ın Pazar günü ülkenin Rus topraklarındaki hedefleri vurmak için uzun menzilli Amerikan yapımı füzeler kullanmasına izin verdiği bildirildi.
Rusya’nın tepkisi
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Salı günü Rio de Janeiro’da düzenlediği basın toplantısında ABD ve Ukrayna’yı eleştirdi.
Lavrov, Bryansk bölgesinde ATACMS füzelerinin kullanılmasının kesinlikle tırmanış istediklerinin bir işareti olduğunu söyledi. Putin’in uzun menzilli füzelerin kullanımı onaylanırsa pozisyonlarının nasıl değişeceği konusunda uyardığını da sözlerine ekledi.
Bakan, “Bunu Batı’nın Rusya’ya karşı savaşının niteliksel olarak yeni bir aşaması olarak ele alacağız ve buna göre tepki vereceğiz” dedi.
Putin o zamandan beri ülkenin nükleer silah kullanımına ilişkin eşiği düşürmeyi onayladı. Salı günü, nükleer silahların kullanımı için koşulları belirleyen Rusya’nın revize edilmiş nükleer doktrinini onaylayan bir kararname imzaladı.
Yeni doktrin, nükleer olmayan bir devletin nükleer bir devletin katılımı ve desteğiyle gerçekleştireceği bir saldırıyı Moskova’nın ortak bir saldırı olarak göreceğini ima ediyor.
Belgede ayrıca Rusya’nın, devlet sınırlarından büyük çaplı insansız hava araçları, seyir füzeleri ve diğer silahların fırlatılacağına dair güvenilir bilgi elde etmesi halinde nükleer saldırıyı değerlendirebileceği belirtiliyor.
ATACMS füzeleri
ATACMS füzeleri ABD yapımı uzun menzilli karadan karaya füzelerdir.
Üreticisi Lockheed Martin, füzelerin yaklaşık 300 kilometrelik maksimum menzile sahip olduğunu ve GPS kullanarak hassas saldırılar gerçekleştirebildiğini söylüyor.
Ukrayna güçleri bu füzeleri ilk kez geçen yıl ekim ayında doğu ve güney Ukrayna’daki Rus havaalanlarını vurmak için kullanmıştı.
Ancak Biden bu haftaya kadar Ukrayna’nın onları Rus topraklarına saldırmak için kullanmasına izin vermemişti.
ABD Başkanı’nın Mayıs ayında Ukrayna’ya, ABD tarafından sağlanan silahlarla Rusya içindeki bazı hedefleri vurma yetkisi verdiği, ancak uzun menzilli ATACMS füzelerini vurma yetkisi vermediği bildiriliyor.
Kuzey Kore’ye karşı bir karşı hamle
Ukrayna’nın ATACMS füzelerini Rusya’nın içine saldırmak için kullanması, çatışmalardaki son gelişmedir. ABD Dışişleri Bakanlığı, bu ayın başlarında Kuzey Kore birliklerinin Rusya’nın batısındaki Kursk bölgesine konuşlandırıldığını doğruladığını söyledi.
Zelensky, Salı günü Avrupa Parlamentosu’nda yaptığı konuşmada, Ukrayna’nın sınır bölgelerinde bulunan askerlerin sayısının “100 bine çıkabileceği” uyarısında bulundu.
Ukrayna’nın uzun menzilli füzeleri Rusya sınırındaki kuzeydoğusundan fırlatması halinde füzelerin Kursk bölgesinin tamamına ulaşabilmesi mümkün.
ABD’li televizyon kanalı CNN, bir ABD yetkilisine dayanarak, silahın Kursk’ta kullanılmasının amaçlandığını bildirdi.
Japonya Savunma Bakanlığı Ulusal Savunma Çalışmaları Enstitüsü’nden Yamazoe Hiroshi, Kuzey Kore’nin çatışmaya katılımının, çatışmaya doğrudan dahil olan ülke sayısını artıran ciddi bir olay olduğunu söyledi.
Uzman, ABD’nin, Moskova’nın Kuzey Kore birliklerini dahil etmesine karşı bir önlem olarak ATACMS füzelerinin Rus topraklarına gönderilmesini onaylamış olabileceğini söylüyor.
Biden’ın kalıcı mirası nedir?
Biden Ukrayna politikasını değiştirmiş olsa da bu politikanın devam edip etmeyeceği konusunda tartışmalar sürüyor.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Perşembe günü gazetecilere yaptığı açıklamada, Biden yönetiminin Ocak ayında göreve başlayacak bir sonraki ABD başkanının Ukrayna’da iyi bir konumda olabilmesi için Ukrayna’yı güçlendirmenin yollarını bulmaya çalıştığını söyledi.
Ancak seçilmiş Başkan Donald Trump, Ukrayna’ya askeri yardımın sürdürülmesine karşı olumsuz bir tavır sergiledi.
Biden’ın Ukrayna’nın uzun menzilli Amerikan silahlarını kullanmasına izin verme kararının Trump döneminde de devam edip etmeyeceği ise merak konusu.
Kaynaklar: NHK News, Haber Ajansları