Devlet medyası, selefinin ülkenin siyasi yapısını sarsan devam eden yolsuzlukla mücadele kampanyasından istifa etmesinden sonra, Vietnam’ın yeni cumhurbaşkanı olarak Kamu Güvenliği Bakanı To Lam’ı aday gösterdiğini açıkladı.
Devlet tarafından yönetilen Vietnam Haber Ajansı’nın bildirdiğine göre, Komünist Parti Merkez Komitesi, Politbüro üyesi To Lam’ın başkan olarak aday gösterilmesini kabul etti. Adaylık muhtemelen Vietnam Ulusal Meclisi’nin Pazartesi günkü bir sonraki oturumunda onaylanacak.
Eski Başkan Vo Van Thuong, bir yıldan biraz fazla bir süre görevde kaldıktan sonra Mart ayında istifa etti. Selefi de salgın sırasında yolsuzluk skandallarının “siyasi sorumluluğunu” üstlenerek 2023 yılında istifa etmişti.
Yolsuzlukla mücadele kampanyası, yolsuzluğu partinin karşı karşıya olduğu en büyük tehdit olarak gören ideolog Komünist Parti Genel Sekreteri Nguyen Phu Trong (79) tarafından yürütülüyor. Ülkenin en güçlü siyasetçisi, sözde “alevli fırın” kampanyasında kimsenin dokunulmaz olmadığına söz verdi.
Parti ayrıca meclis başkanı olarak Ulusal Meclis başkan yardımcısı Tran Thanh Man’ı aday gösterdi.
Hükümet 18 Mayıs Cumartesi günü yaptığı açıklamada, Vietnam Komünist Partisinin güvenlik (polis) bakanı To Lam‘ı eyalet başkanı olarak atadığını ve aynı zamanda büyük bir liderlik değişikliğiyle yeni bir parlamento başkanı aday gösterdiğini söyledi.
Bir zamanlar istikrarlı siyasetiyle bilinen tek partili bir ülke için eşi benzeri görülmemiş bir şekilde, 2 eyalet başkanı ve 1 parlamento başkanı, 18 aydan kısa bir süre içinde, yabancı yatırımcıları sinirlendiren büyük bir yolsuzlukla mücadele kampanyasının ortasında belirsiz bir “kötü muamele” nedeniyle istifa etti.
Bürokrasi üzerinde caydırıcı etki
Önümüzdeki hafta parlamentodan gelebilecek onayın ardından, 66 yaşındaki General Lam, atanmasının üzerinden sadece bir yıl geçtikten sonra parti kurallarını ihlal etmekle suçlandıktan sonra Mart ayında istifa eden Vo Van Thuong‘un yerini alacak.
Ülkenin en güçlü isimlerinden biri olarak kabul edilen Lam, bu hafta başında partinin Merkez Komitesi tarafından seçildi, ancak yetkililer ve devlet medyası adaylığı ancak Cumartesi günü açıkladı.
Başkan büyük ölçüde törensel bir role sahiptir ancak en üstteki dört siyasi pozisyondan biridir. Diğerleri parti başkanı, başbakan ve meclis başkanıdır.
Pek çok gözlemci, liderlik görevlerinin mevcut koşulları 2026’da sona erdiğinde, hatta yaşlanan Komünist Parti Genel Sekreteri Nguyen Phu Trong’un üçüncü görevinden önce istifa etmesi halinde, onun atanmasını ülkenin en önemli görevi olan parti şefi olma yolunda olası bir adım olarak görüyor. görev süresi sona erer.
Parti ayrıca, geçen ay “ihlaller ve eksiklikler” nedeniyle istifa eden Vuong Dinh Hue’nun yerine Tran Thanh Man’ı Ulusal Meclisin yeni başkanı olarak atadı. 61 yaşındaki adam, 2021’den beri parlamento başkan yardımcısı olarak görev yapıyor.
Hükümetten yapılan açıklamada, Lam ve Man’in adaylıklarının Merkez Komite’den “geniş destek” aldığı belirtildi.
Adaylıklar, partinin Perşembe günü ülkenin en üst düzey karar alma organı olan Politbüro’nun beşinci sıradaki lideri Truong Thi Mai’yi gruptan çıkardıktan sonra dört yeni üyesini seçmesiyle geldi. Kendisi, 2022’nin sonlarından bu yana Politbüro’dan ayrılan altıncı kişiydi.
Altın biftek
Kariyerli bir polis memuru olan Lam, 2016’dan beri Kamu Güvenliği Bakanı olarak görev yapıyor ve 2021’de Politbüro’ya kabul edildi.
Aynı zamanda 2021’den bu yana partinin yolsuzlukla mücadele yürütme komitesinin başkan yardımcısı olarak görev yapıyor ve binlerce yetkilinin ve yüksek profilli şirket yöneticisinin yargılandığı veya istifaya zorlandığı yolsuzlukla mücadele kampanyasında önemli bir rol oynuyor.
2021’de ünlü şef Nusret Gökçe, Vietnam COVID-19 tecriti altındayken Londra’daki restoranında Lam’a altın kaplamalı biftek yedirdiği bir video yükledi. Video, Türk şef Nusret Gökçe kaldırmadan önce viral oldu.
Vietnam Güvenlik Bakanı To Lam’ın, fiyatlarıyla gündemden düşmeyen Nusret’in Londra’daki restoranında ve 19 bin TL’lik altın kaplamalı et yediği görüntüler, ülkede krize yol açtı.
‘Salt Bae’ hareketiyle tanınan Nusret’in Londra’daki restoranında David ve Victoria Beckham, Leonardo DiCaprio ve Wayne Rooney gibi isimler de yemek yemiş, Nusret uzun süre manşetlerden düşmemişti.
Görüntüler restoranın Tiktok sayfasında yayınlanmasının hemen ardından silindi. İnsanların ayda ortalama 150 dolar (ortalama 1453 TL) kazandığı Vietnam’da videonun ortaya çıkması ise krize yol açtı.
Video kısa sürede viral olurken, sosyal medyada Lam‘i böylesine abartılı bir yemek yediği için eleştiri yağmuruna tuttular. Sosyal medya kullanıcılar, ‘Milyonlarca insan corona virüsü yüzünden işsiz kalmışken, söyleyecek hiçbir kelime yok.’, ‘Parayı nereden buldu? Onun maaşı o bifteği karşılamaya yetmez.’ ‘Vergi paralarımızı lüks için yediler’ gibi ifadelerle bakanı eleştirdi. Videoda ayrıca Vietnam bakanlığı sözcüsü To An Xo‘nun Lam‘ın yanında oturduğu görülüyor.
Daha sonra Salt Bae’yi taklit eden bir video yayınlayan erişte satıcısı, “devlet karşıtı propaganda” nedeniyle beş yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Lam, 2017 yılında Vietnam güvenlik servislerinin Vietnamlı bir iş yöneticisini Almanya’dan Slovakya üzerinden olağanüstü bir şekilde teslim ettiği iddia edildiğinde kamu güvenliği bakanlığının başkanıydı. Dava her iki ülkeyle ilişkileri sarstı.
Kaynaklar: Hanoi-Vietnam, Haber Kaynakları