ABD’de Başkan seçilen Donald Trump’ın kıdemli bir danışmanı, yeni yönetimin Ukrayna’da Rusya tarafından işgal edilen toprakları geri almak yerine barışı sağlamaya odaklanacağını söyledi.
Cumhuriyetçi Parti stratejistlerinden Bryan Lanza BBC’ye yaptığı açıklamada Trump yönetiminin Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky’den “barış için gerçekçi bir vizyon” talep edeceğini söyledi.
Lanza, “Eğer Başkan Zelensky masaya gelir ve ancak Kırım’a sahip olursak barış yapabiliriz derse, bize ciddi olmadığını göstermiş olur” dedi ve “Kırım gitti” diye ekledi.
Rusya 2014’te Kırım yarımadasını ilhak etti. Sekiz yıl sonra da Ukrayna’ya yönelik geniş çaplı bir işgal başlattı ve ülkenin doğusundaki toprakları işgal etti.
Seçilmiş başkan Trump, kampanya süreci boyunca önceliğinin savaşı sona erdirmek ve Ukrayna’ya yapılan askeri yardımların ABD kaynaklarını tüketmesini engellemek olduğunu tekrarladı.
Trump’ın 2016 kampanyasını başlatmasından bu yana eski başkanın siyasi danışmanı olan Lanza, Ukrayna’nın doğusundaki bölgelerden bahsetmedi ancak Kırım’ı Rusya’dan geri almanın gerçekçi olmadığını ve “ABD’nin hedefi olmadığını” kaydetti.
BBC Dünya Servisi’ne konuşan Lanza, “Zelensky bu savaşı durduracağız, barış ancak Kırım’ı geri aldığımızda olacak dediğinde, Başkan Zelensky’e hatırlatırız: Kırım gitti. Eğer önceliğiniz Kırım’ı geri almak ve Amerikan askerlerinin Kırım’ı geri almak için savaşmasını sağlamaksa, kendi başınızın çaresine bakın.”
ABD hiçbir zaman Ukrayna’da savaşmak üzere Amerikan askerleri konuşlandırmadı ve Kiev de Amerikan askerlerinin kendi adına savaşmasını talep etmedi. Ukrayna sadece kendi askerlerini silahlandırmak için Amerikan askeri yardımı talep etti.
Ukrayna halkına büyük saygı duyduğunu belirten ve onları “aslan yürekli” olarak tanımlayan Lanza, ABD’nin önceliğinin “barış ve ölümleri durdurmak” olduğunu söyledi.
“Ukrayna’ya söyleyeceğimiz şey, ne gördüğünüzü biliyor musunuz? Barış için gerçekçi bir vizyon olarak ne görüyorsunuz? Bu bir kazanma vizyonu değil, ama barış vizyonu. Ve dürüstçe konuşmaya başlayalım.”
Trump’ın Demokrat muhalifleri onu Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yakınlaşmakla suçluyor ve savaşa yaklaşımının Ukrayna için teslimiyet anlamına geldiğini ve tüm Avrupa’yı tehlikeye atacağını söylüyorlar.
Zelensky geçtiğimiz ay Ukrayna parlamentosuna, Ukrayna’nın topraklarından ve egemenliğinden vazgeçmesini reddeden bir “zafer planı” sundu.
Trump seçim kampanyası sırasında defalarca Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşı “bir günde” sona erdirebileceğini söylemiş ancak daha fazla ayrıntı vermemişti.
Trump’ın iki eski ulusal güvenlik şefi tarafından Mayıs ayında kaleme alınan bir makalede ABD’nin silah yardımına devam etmesi, bu desteği Kiev’in Rusya ile barış görüşmelerine başlaması koşuluna bağlamıştı.
Makalede Ukrayna’nın tüm topraklarını Rus işgalinden geri alma umudundan vazgeçmemesi gerektiği, ancak mevcut cephe hatlarına göre müzakere etmesi gerektiği belirtiliyordu.
Bu hafta başında Putin, Trump’ı seçim zaferinden dolayı kutladı ve Trump’ın Ukrayna’daki savaşı sona erdirmeye yardımcı olabileceği iddiasının “en azından ilgiyi hak ettiğini” söyledi.
Trump’ın danışmanı Lanza ayrıca Biden-Harris yönetiminin ve Avrupa ülkelerinin Rusya’nın Şubat 2022’deki geniş çaplı işgalinden bu yana Ukrayna’ya verdiği desteği de eleştirdi.
“Sahadaki gerçek şu ki, Avrupa devletleri ve Başkan Biden, Ukrayna’ya bu savaşı kazanma kabiliyetini ve silahlarını en başında vermediler ve Ukrayna’nın kazanması için kısıtlamaları kaldırmadılar” dedi.
Bu yılın başlarında ABD Temsilciler Meclisi, Rusya’nın işgaliyle mücadeleye yardımcı olması için Ukrayna’ya 61 milyar dolarlık askeri yardım paketini onayladı.
Bir Alman araştırma kuruluşu olan Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü’ne göre ABD, Şubat 2022 ile Haziran 2024 sonu arasında Ukrayna’ya 55,5 milyar dolar değerinde silah ve ekipman teslim eden ya da taahhüt eden en büyük silah tedarikçisi oldu.
Trump’ın kazanmasının Ukrayna’daki savaşı nasıl etkileyebileceğine dair Rus hükümetinden de açıklamalar geldi.
Rus haber ajansı Interfax’a göre, ülkenin Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergei Ryabkov, Moskova ve Washington’un kapalı kanallar aracılığıyla “Ukrayna konusunda sinyal alışverişinde bulunduğunu” söyledi.
Ryabkov, Putin ile Trump arasında bir telefon görüşmesi için hazırlıkların henüz başlamadığını, ancak Rusya’nın Trump’ın Ukrayna’daki krizin çözümüne ilişkin önerilerini dinlemeye açık olduğunu söyledi.
Ryabkov, Trump’ın önerilerinin birçoğunun sadece seçim retoriği gibi göründüğünü de belirtti ve şöyle devam etti:
“Ukrayna’daki durumun çok hızlı bir şekilde çözüme kavuşturulmasına ilişkin bazı mesajların… seçim öncesi dönemde kendisine daha fazla dikkat çekme yönteminden başka bir şey olmadığını düşünüyorum.”