Papua Yeni Gine’nin başbakanı James Marape, geçen hafta binlerce kişinin ölümüne yol açabilecek toprak kayması da dahil olmak üzere bu yıl Pasifik Adası ülkesinde meydana gelen çok sayıda felaketin nedeni olarak “olağanüstü yağışları” ve hava koşullarındaki değişiklikleri suçladı.
PNG’nin kuzeyindeki Enga vilayetindeki Maip-Mulitaka bölgesindeki bir dağın bazı kısımları geçen Cuma günü erken saatlerde çöktü. Marape, 70.000 kadar insanın yaşadığı felaketten etkilenen bölgede, 2.000’den fazla kişinin öldüğünün tahmin edildiğini söyledi.
“O köydeki insanlarımız huzur içinde uyurken son nefeslerini vereceklerini bilmeden son kez uykuya daldılar. Marape Çarşamba günü parlamentoya yaptığı konuşmada, “Doğa feci bir toprak kayması yarattı, köyü sular altında bıraktı veya kapladı” dedi.
Cuma günkü heyelan nedeniyle ölenlerin sayısıyla ilgili tahminler son günlerde farklılık gösterirken, bazı yerel yetkililer sayının Marape’nin verdiğinden çok daha düşük olduğunu tahmin ediyor.
Enga’daki toprak kaymasından önce doğal afetlerin bu yıl ülkeye 500 milyon kinadan (126 milyon dolar) fazlaya mal olduğunu söyledi.
Marape, “Bu yıl nehir bölgelerinde su baskınlarına, kıyı bölgelerinde deniz seviyesinin yükselmesine ve birkaç bölgede toprak kaymalarına neden olan olağanüstü yağışlar yaşadık. Olağanüstü hava koşullarıyla ve kuraklıktan ıslaklığa geçişle karşılaştık” dedi.
Başbakan yardımcısı John Rosso şunları söyledi: “İklim değişikliğinin şu anda ortaya çıkan etkileri sadece Enga’da değil, son iki aydır ülke genelinde benzeri görülmemiş felaketler gördük.”
Yorumlar, bir yardım görevlisinin Enga heyelanında bir köyün tamamının gömüldüğünü söylemesi üzerine geldi.
Kuzey Enga Eyaletindeki ücra Yambali’deki yardım çalışmalarına yardım eden BM kalkınma programında yer alan Mate Bagossy, “Bu aslında başlarına düşen bir dağ” dedi.
Bu hafta başında köye gelen ilk dış yardım çalışanlarından biri olan Bagossy, “Bütün bir köy, dükkanlar, bir yakıt istasyonu, bir pansiyon, kilise ve okul… bunların hepsi gitti” dedi.
Avustralya’nın hemen kuzeyinde yer alan Pasifik ülkesi, düzenli olarak heyelanlara ve doğal afetlere maruz kalıyor ancak son heyelan, son yıllarda görülen en yıkıcı heyelanlardan biri.
Hükümet, Savunma Bakanı Billy Joseph‘in Avustralya tarafından sağlanan yardım malzemeleriyle Çarşamba günü heyelan mahalline gittiğini söyledi. Avustralya ve Yeni Zelanda’dan gelen askeri personel, yardım ve yeniden yapılanma çalışmalarına yardımcı olacak.
PNG Çarşamba günü kurtarma çabalarını hızlandırırken, yetkililer daha fazla heyelan uyarısı nedeniyle hastalıkların ortaya çıkmasıyla ilgili endişelerini dile getirdi. Dağdaki toprak kaymaları nedeniyle binlerce kişiye tahliye emri verildi.
Yetkililer hayatta kalanları bulma şansının zayıf olduğunu söylemesine rağmen bölge sakinleri neredeyse iki kat yüksekliğindeki çamur ve molozları küreklerle ve çıplak ellerle kazıyor. Kurtarma ekiplerinin zorlu arazi koşulları ve uzak bölgedeki kabilelerin huzursuzluğu nedeniyle bölgeye ulaşması yavaş oldu ve ordu, yardım ekiplerinin konvoylarına eşlik etmek zorunda kaldı.
Salı günü Enga eyaleti afet komitesi başkanı Sandis Tsaka, Reuters’e heyelan bölgesinin “çok istikrarsız” kaldığını söyledi.
Tsaka, “Oradayken, dağın olduğu yerde düzenli olarak büyük patlamalar duyuyoruz, hâlâ kayalar ve molozlar aşağıya iniyor” dedi.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı‘nın yerleşik temsilcisi Nicholas Booth, arazi hareket etmeye devam ettiğinden yardım operasyonunun olağanüstü derecede karmaşık olduğunu söyledi.
“Bu, heyelandan etkilenen alanın artık başlangıçta olduğundan daha büyük olduğu anlamına geliyor. Nasıl gelişeceğini bilmiyoruz ama Papua Yeni Gine’deki jeolojinin doğası budur” dedi.
Enkazın altından akan suyun bölgeyi dengesiz hale getirdiğini ve müdahale çalışmalarının çok dikkatli bir şekilde yapılması gerektiğini söyledi.
Booth, uzun süredir devam eden kabile çatışmasının yardım çalışanlarının siteye erişimini zorlaştırdığını söyledi.
Cumartesi günü yaşanan çatışmalarda 8 kişi ölmüş, 30 ev ateşe verilmişti.
Heyelanda toplam 150 yapının yer altında kaldığı tahmin ediliyor.
Altın madeninin yakınındaki otoyolu vurdu!
Toprak kayması, Barrick Gold‘un Çin’deki Zijin Mining ile ortak girişimi olan Barrick Niugini aracılığıyla işlettiği Porgera ALTIN Madeninin yakınındaki otoyolun bir bölümünü vurmuştu. Madenci, operasyonlarının etkilenmediğini söyledi.
Marape, hükümetin yolu yeniden açmak için Barrick ile birlikte çalıştığını söyledi. Barrick, hükümete kayma sahasında daha fazla ağır ekipman teklif ettiğini söyledi.
Birleşmiş Milletler, son güncellemesinde Salı günü afet bölgesine giden ana yol üzerindeki bir köprünün çöktüğünü ve kurtarma ekiplerinin bölgeye ulaşmasını geciktirebileceğini söyledi.
BM Göç Örgütü, acil adımlar atılmaması halinde bulaşıcı hastalıkların ortaya çıkabileceği uyarısında bulundu.
Serhan Aktoprak, “Enkaz altında kalan cesetler her geçen dakika çürüyor, yer arasına su sıkışıyor ve 3-4 futbol sahası büyüklüğündeki devasa enkaz sızmaya devam ediyor, bu durum büyük sağlık riski oluşturuyor” dedi.
Kaynaklar: The Guardian, Reuters ve Associated Press
Manşet Foto: The Washington Post