Eski Kosova Cumhurbaşkanı Haşim Taçi’nin avukatları, Lahey’de kurulan özel Kosova mahkemesinde bugün yaptıkları savunmada, savaş ve insanlık suçu işlendiği iddia edilen dönemde müvekkillerinin Kosova Kurtuluş Ordusu (KLA) üzerinde bir kontrol gücünün olmadığı görüşünü dile getirdi.
Avukatlar, gündeme getirilen bu tür suçların kontrolsüz yerel faaliyetlerin sonucu olduğu yolunda savunma verdi.
Savunma heyetinde yer alan avukat Gregory Kehoe, duruşmanın ikinci gününde yaptığı konuşmada, “Haşim Taçi’nin bölgedeki KLA komutanları üzerinde kontrolü yoktu.” dedi. Müvekkilinin de suçlamaları reddettiğini belirten Kehoe, “Haşim Taçi özel savcılığın, söz konusu suçların liderlik politikası gereği işlendiği suçlamasını kabul etmiyor,“ dedi.
KLA militanları üzerinde Taçi’nin kontrol yetkisi olmadığını yineleyen Kehoe, Taçi’nin ayrıca savaş suçları işlemek için hiçbir nedeni olmadığını belirterek, müvekkilinin bunu yaptığı takdirde Batılı müttefiklerinin, özellikle de ABD’nin desteğini kaybedeceğini bildiği görüşünü dile getirdi.
Savcılık
Savcı, dünkü duruşmada Haşim Taçi ve üç KLA liderinin bölgede tam kontrolü ele geçirmek için siyasi muhaliflerin yanı sıra azınlık etnik Sırpları ve Romanları hedef alan şiddetli bir savaş yürüttüğü suçlamasında bulunmuştu.
Savcılık iddianamesine göre, mağdur oldukları iddia edilen yüzlerce kişi Kosova genelinde korkunç koşullarda hapsedilirken, 102 kişi öldürüldü.
İddianamede, kurbanların çoğunun Kosova’nın nüfusunun yüzde 90’nını bulan etnik kökenli Arnavut olduğu suçlaması getiriliyor.
Haşim Taçi, dünkü duruşmanın açılışında savaş ve insanlık suçu işlediğine dair iddiaları reddetmişti.
Kendisine yöneltilen 10 farklı suçlamayla ilgili olarak mahkemeye ifade veren Taçi, “Bana yöneltilen suçlamaları anladım, ama ben kesinlikle suçlu değilim.” ifadesini kullanmıştı.
Taçi 1998-99’da Sırp yönetimine karşı mücadeleye liderlik ettiği için bir kahraman olarak görülse de, bu ihtilaf sırasında savaş suçu işlediği iddiası mevcut.
Taçi, Kasım 2020’deki ayaklanma sırasında insanların zorla alıkonmaları ve kaybedilmeleri başta olmak üzere işkence ve cinayet dahil 10 savaş suçu ve insanlığa karşı suçla itham ediliyor.
Lahey’de yargılama süreci
Savaş suçu ithamının ardından 54 yaşındaki siyasetçi cumhurbaşkanlığından istifa etti ve Lahey’de gözaltına alındı.
Taçi’nin iki eski parlamento sözcüsü de dahil olmak üzere eski Kosova Kurtuluş Ordusu’nda (KLA) yer almış en yakın yardımcılarından üçü aynı suçlamalarla karşı karşıya.
Bu dört kişi, Kosova’daki azınlık Sırp sivillere düzenlenen saldırıların yanı sıra Kosovalı Arnavut muhaliflere yönelik de “yaygın veya sistematik saldırılara katılmakla” suçlanıyor.
Sırp kuvvetleri NATO bombardımanı altında Kosova’dan çekilirken, Taçi o günlerde gerilla üniformasını çıkarıp takım elbise giymiş ve siyasete adım atmıştı.
Kosova 2008’de bağımsızlığını ilan ettiğinde başbakan oldu ve daha sonra 2016’da da cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturdu.
Lahey’deki duruşma öncesinde, Kosova’nın her yerinde Taçi ve arkadaşları için “Savaşın ve Barışın Kahramanları” yazılı fotoğraflar bulunan reklam panoları boy gösterdi.
Kosova’nın başkenti Priştine’de Hollanda’nın Lahey kentinde tutuklu bulunan eski Kosova Cumhurbaşkanı Haşim Taçi ile diğer 3 sanığa önceki gün destek gösterisi düzenlenmişti.
Miloseviç yargılanarak mahkum edilmişti
Her ne kadar Lahey’deki Taçi için kurulan mahkeme Birleşmiş Milletler’in ‘Eski Yugoslavya Mahkemesi’nden ayrı olarak kurulmuş olsa da, Sırp lider Slobodan Miloseviç’i de bu şehirde yargılanmıştı. Ancak 2006 yılında bir karara varılmadan öldü.
Dönemin genelkurmay başkanı Nebojsa Pavkoviç ve başbakan yardımcısı Nikola Sainoviç de dahil olmak üzere bazı üst düzey Sırp yetkililer, Kosova’da işlenen savaş suçları nedeniyle uzun hapis cezalarına çarptırıldı.
Sırplar Kosova’yı tanımıyor
Çatışma, NATO’nun Sırp güçlerine yönelik hava saldırıları ve Kosova’nın on yıl sonra bağımsızlığını ilan etmesiyle sona erdiyse de Sırbistan hala Kosova’yı tanımayı reddediyor ve Sırbistan’ın bir eyaleti olmaya devam ettiği ileri sürülüyor.
Kosova, Taçi ve arkadaşları için hem Kosovalı hem de yabancı avukatlara ödeme yapabilmek adına özel bir yasa bile çıkardı ve şimdiye kadar bu savunma fonuna 17,4 milyon dolar aktarıldı.