Nisan 2021’de, Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin önemine vurgu yapan ve üniformasıyla gittiği tarikat evinde cüppe ve sarıklı fotoğraları basına sızan Tuğamiral Mehmet Sarı’ya ilişkin açıklama yapan 104 emekli amiral hakkında “suç işlemek için anlaşma” gerekçesiyle haklarında dava açılmıştı.
Montrö Sözleşmesi ile ilgili yaptıkları açıklama nedeniyle ‘anayasal düzene karşı suç işlemek için anlaşmak’ suçlamasıyla 103 emekli amiralin yargılandığı davada savcı mütalaasını açıkladı.
Savcı, aralarında Atilla Kıyat, Ergün Mengi ve Türker Ertürk’ün olduğu 12 sanık için 12 yıla kadar hapis, 91 sanık için beraat talep etti. Dün Ankara 20. Ağır Ceza Mahkemesindeki duruşmaya, bazı tutuksuz sanıklar ile avukatları katıldı.
Savcı, mütalaasında, sanıklar Alper Çetin Tezeren, Atilla Kezek, Atilla Kıyat, Arif Vehbi Alpman, Ergün Mengi, Işık Biren, İlker Güven, Mustafa Özbey, Namık Kemal Çalışkan, Osman Metin Açımuz, Ramazan Cem Gürdeniz ve Türker Ertürk‘ün ADMEK-2 isimli WhatsApp grubunda söz konusu bildirinin taslağının paylaşılmasından itibaren metnin oluşturulmasına kadar katkı sundukları, altını imzalamayı kabul ettikleri ve yayımlanması için anlaştıklarını belirtti.
Söz konusu sanıkların, seçilmiş hükümeti hedef aldıklarına ve muvazzaf askeri personel ile toplumun muhalif kesimlerini birlikte harekete geçirmek üzere anlaştıklarına dikkati çeken savcı, bildiride geçen Montrö vurgusunun da “araç” olarak kullanıldığı, bunun WhatsApp grubunda yer alan sanıkların yazışmalarından anlaşıldığını vurguladı.
Savcı, mütalaasında, sanıkların ortak bir iştirak iradesiyle hazırlanan bildiriyi kamuoyuyla paylaşarak, meşru iktidara karşı harekete geçmek üzere ve hükümetin görevlerini yapmasını kısmen veya tamamen engellenmesi amacıyla Türk Silahlı Kuvvetleri içerisinde emir komuta dışında hareket edilmesini hedeflediklerini aktardı.
Buna göre, savcı, sanıklar, Alper Çetin Tezeren, Atilla Kezek, Atilla Kıyat, Arif Vehbi Alpman, Ergün Mengi, Işık Biren, İlker Güven, Mustafa Özbey, Namık Kemal Çalışkan, Osman Metin Açımuz, Ramazan Cem Gürdeniz ve Türker Ertürk‘ün “devletin güvenliğine veya anayasal düzene karşı suç işlemek için anlaşma” suçunu işlediklerini belirterek, 3 yıldan 12’şer yıla kadar hapisle cezalandırılmalarını istedi.
Savcı, aralarında eski Deniz Kuvvetleri komutanları Bülent Bostanoğlu, Eşref Oğuz Yiğit ve Murat Bilgel’in de bulunduğu 91 sanığın isnat edilen suça yönelik kasıtlarının bulunmadığını, cezalandırılması istenen 12 kişinin eylemlerine iştirak iradelerinin olmadığını belirterek, bu sanıklar hakkında ayrı ayrı beraat talebinde bulundu.
Savcının mütalaası sonrası sosyal medyadan paylaşım yapan emekli Tümamiral Cem Gürdeniz, “Savcının mütalaası bana balyoz günlerini hatırlattı, o zaman da gülmüştüm şimdi de gülüyorum, tek bir hukuki gerekçeye dayanmayan, siyasi bu davada adalet aramanın bir manası yok vatanı sevmenin bedeli davalarla caydırılmaksa her şeye rağmen vatanımı sevmeye devam edeceğim” ifadelerini kullandı.
NE OLMUŞTU? Emekli amiraller, TBMM Başkanı Mustafa Şentop’un “Bir Cumhurbaşkanı Montrö’yü feshedebilir mi?” sorusuna “Teknik olarak evet” diye yanıt vermesi ve eski Deniz İkmal Komutanı Tuğamiral Mehmet Sarı’nın sarık ve cüppe ile fotoğraflarının ortaya çıkması üzerine kamuoyunda başlayan tartışmalarla ilgili yazılı bir açıklama yapmıştı.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Terör Suçları Soruşturma Bürosu, açıklamayla ilgili resen soruşturma başlatmıştı. Soruşturma kapsamında, söz konusu açıklamayı hazırlayan ve yayımlanma sürecinde faaliyet gösteren 14 emekli amiralden Ergun Mengi, Atilla Kezek, Alaettin Sevim, Ramazan Cem Gürdeniz, Nadir Hakan Eraydın, Bülent Olcay, Kadir Sağdıç, Türker Ertürk, Turgay Erdağ ve Ali Sadi Ünsal gözaltına alınmıştı. Engin Baykal, Cemil Şükrü Bozoğlu, Mustafa Özbey ve Atilla Kıyat ise emniyete ifadeye çağrılmıştı. Emekli askerler, ifade işlemlerinin ardından adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı. Soruşturma kapsamında 6 emekli amiral ile bir emekli general 16 Nisan’da, 84 şüpheli ise 27 Mayıs’ta ifadeye çağrılmış ve onlar da adli kontrol şartıyla serbest kalmıştı.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 103 emekli asker hakkında iddianame düzenlenmişti. Savcılık, emekli amirallerin, TCK’nın 316/1’inci maddesi kapsamındaki ‘devletin güvenliğine veya anayasal düzene karşı suç işlemek için anlaşma’ suçundan 3’er yıldan 12’şer yıla kadar hapisle cezalandırılmasını talep etmişti.
Dava kapsamında ilk duruşma mart ayında, ikinci duruşma ise haziranda görüldü. İkinci duruşmada dosyanın, esas hakkında mütalaasını hazırlamak üzere savcılığa gönderilmesi kararlaştırıldı. Üçüncü duruşmada mütaalanın açıklanması beklenirken, savcı raporlu olduğu gerekçesiyle duruşmaya katılmamıştı.
Dün görülen dördüncü duruşmada ise ‘devletin güvenliğine ve anayasal düzene karşı suç işlemek için anlaşmak’ suçundan 12 isim için hapis cezası istendi.
Hapis cezasına ilişkin 13 emekli amiralin, tarihteki darbe ve muhtıralardan ilham aldıkları, metnin Türk Milleti diye başlamasının maksatlı olduğu, geçmişteki emir komuta zinciri etkisinin kullanılmak istendiği iddia edildi. Beraat istenen isimlerin ise kasıtlarının olmadığı, düşünce açıklamasında bulundukları belirtildi. Dava 12 Aralık’a ertelendi.
Öte yandan davada bulunan Cumhurbaşkanlığı avukatı konuya ilişkin, “Basit bir emekli, yaşlı, etkisiz amirallerin fikir beyanı olarak kesinlikle kabıl edilmemeli. Hükümete hatta devletin varlığına karşı yapılan bir eylemin davasıdır. Siyasi bir dava değil. Darbe ve bildiri zihniyetiyle benzerlik gösteren zihniyet konusudur” dedi.
Duruşma sonrası Cumhuriyet’e açıklamada bulunan Atilla Kezek, “Suç işlemedik, vicdanımız rahat. Adalet toplumun vicdanıdır. Türk adaletine güveniyoruz” diye konuştu.
Hakkında hapis istemi bulunan Cem Gürdeniz ise Twitter hesabından açıklamada bulundu.
Gürdeniz, “Savcının mütalaası bana balyoz günlerini hatırlattı, o zaman da gülmüştüm şimdi de gülüyorum, tek bir hukuki gerekçeye dayanmayan, siyasi bu davada adalet aramanın bir manası yok vatanı sevmenin bedeli davalarla caydırılmaksa her şeye rağmen vatanımı sevmeye devam edeceğim” ifadelerini kullandı.
Emekli mekli amiral Türker ERTÜRK ise “Savcının mütalaası bana tekrar kumpasları anımsattı ve yargının üzerindeki iktidarın çok ağır vesayetini bir defa daha somutlaştırdı. Mütalaada tek bir hukuki gerekçe yok. Bu vatan için bedel ödemiş bir aileden geliyoruz, vatan sevgimiz her şeyin üzerindedir ve sorgulanamaz!.. İktidar bizim üzerimizden seçim öncesinde halkı korkutmaya, muhalif sesleri sindirmeye ve ABD’ye masaj vermeye çalışıyor; “Beni destekle Montrö’yü masaya getiririm itiraz edenleri de içeri atarım,” şeklinde sosyal medya hesabı üzerinden açıklama yaptı.
